Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι των αλλαγών στα εισιτήρια του ΟΑΣΑ

Οι αλλαγές στην τιμολογιακή πολιτική του ΟΑΣΑ που ανακοινώθηκαν τη Δευτέρα  και που θα εφαρμοστούν από την 1η Σεπτεμβρίου προκάλεσαν πολλές συζητήσεις και σχόλια, κάποια από αυτά δίκαια και κάποια παράλογα και χρωματισμένα από πολιτικές πεποιθήσεις. Το σίγουρο είναι ότι οποιαδήποτε αλλαγή (και θα υπάρξουν πολλές αλλαγές τους επόμενους μήνες και χρόνια), θα έχει πάντα κερδισμένους και χαμένους. Αποκλείεται να εφαρμοστεί μία πολιτική η οποία θα ευχαριστήσει το σύνολο των επιβατών. Το ζητούμενο είναι η χρέωση των επιβατών για τη μετακίνησή τους να είναι όσο το δυνατόν δικαιότερη και η ποιότητα των υπηρεσιών να βελτιώνεται συνεχώς.

Καταρχάς, κάτι στο οποίο πρέπει να συμφωνήσουμε όλοι είναι ότι το «ενιαίο εισιτήριο είναι ένα άδικο εισιτήριο. Ας δούμε τρεις διαφορετικές μετακινήσεις:

• Μία νοικοκυρά στο Αιγάλεω που παίρνει το λεωφορείο για να πάει στη λαϊκή (τρεις στάσεις)
• Ένας κάτοικος Ελευσίνας που εργάζεται στο Κορωπί
• Μία κάτοικος Χαλανδρίου που εργάζεται στο κέντρο

Και οι τρεις θα χρησιμοποιήσουν το ίδιο ακριβώς εισιτήριο! Άσχετα με το αν θα μετακινηθούν για 10 λεπτά ή για μία ώρα, ή αν θα πάνε στο σταθμο του Προαστιακού την ώρα που ξέρουν ότι θα περάσει το τρένο ή θα περιμένουν 20 λεπτά κάτω από τη βροχή για ένα λεωφορείο.

Η χρέωση (θα) είναι 1,20 ευρώ είτε πάρεις το μετρό για μία στάση, είτε μετακινηθείς 20 χιλιόμετρα με ένα σχεδόν άδειο λεωφορείο. Αυτό είναι και άδικο για τους επιβάτες των κοντινών διαδρομών αλλά και επιζήμιο για τις συγκοινωνίες.

Ορθολογική τιμολόγηση σημαίνει χρέωση ανάλογα με την (έστω σχετική) απόσταση που διανύεται και ανάλογα με το μέσο. Με λίγα λόγια όποιος μετακινείται πιο μακριά πληρώνει περισσότερο, και όποιος μετακινείται σε κοντινές αποστάσεις πληρώνει λιγότερο. Kάτι τέτοιο είναι εφικτό (και ελπίζουμε πως θα εφαρμοστεί) με τη χρήση του ηλεκρονικού εισιτηρίου που αναμένεται μέσα στα επόμενα 2 χρόνια.

Ας επιστρέψουμε όμως στις αλλαγές στην τιμολογιακή πολιτική του ΟΑΣΑ για να δούμε ποιοι θα βγουν κερδισμένοι και ποιοι όχι από αυτό το Σεπτέμβριο.

ΟΙ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ

• Οι συχνοί χρήστες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Όσοι δηλαδή χρησιμοποιούν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς καθημερινά. Οι επιβάτες αυτοί έχουν κάθε λόγο να αποκτήσουν μία μηνιαία κάρτα αξίας 30 ευρώ (η οποία σήμερα κοστίζει 45 ευρώ) με την οποία μπορούν να μετακινούνται απεριόριστα καθ όλη τη διάρκεια του μήνα. Κάποιος δηλαδή που μετακινείται μόνο 2 φορές τη μέρα θα έχει αποσβέσει την αξία της κάρτας του ως τα μέσα του μήνα.
• Το 85% όλων των επιβατών, οι μετακινήσεις των οποίων δεν ξεπερνούν τα 70 λεπτά. Σύμφωνα με το υπουργείο Υποδομών αυτό είναι το ποσοστό των μετακινήσεων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί σε 70 λεπτά. Αν πρόκειται για περισταστιακούς επιβάτες μπορούν να χρησιμοποιούν το ενιαίο εισιτήριο αξίας 1,20 ευρώ (20 λεπτά έκπτωση). Αλλά ακόμα και αν η μετακίνηση ξεπερνάει τα 70 λεπτά, η έκδοση νέου εισιτηρίου δεν είναι απαραίτητη αν το ενιαίο εισιτήριο ακυρωθεί για δεύτερη φορά κατά την επιβίβαση στο τελευταίο μέσο (η 2η ακύρωση πρέπει να γίνει πριν λήξουν τα 70 λεπτά). Τώρα αν κάποιος μετακινείται συχνά (ακόμα και όχι καθημερινά) και σε μεγάλες αποστάσεις, ίσως συμφέρει η έκδοση κάρτας ή η προμήθεια κάποιου άλλου εισιτηρίου (π.χ. εβδομαδιαίου).
• Οι φοιτητές και οι επιβάτες άνω των 65. Ακόμα και αν δεν χρησιμοποιούν τις δημόσιες συγκοινωνίες κάθε μέρα, με μόλις 15 ευρώ έχουν πλέον πρόσβαση σε όλα τα μέσα για ένα μήνα. Για περιστασιακούς επιβάτες, το μειωμένο ενιαίο εισιτήριο θα κοστίζει μόλις 0,60 ευρώ.

ΟΙ ΧΑΜΕΝΟΙ

• Όσοι μετακινούνται μόνο με λεωφορεία, κάθε μέρα. Δηλαδή οι κάτοχοι μηνιαίας κάρτας για λεωοφορεία, τρόλεϊ και τραμ αξίας 20 ευρώ, η οποία καταργείται. Αυτή η κατηγορία των επιβατών είναι οι πραγματικά άτυχοι αφού από το Σεπτέμβριο θα πρέπει να διαθέτουν επιπλέον 10 ευρώ για να αποκτήσουν την κάρτα για όλα τα μέσα.
• Όσοι χρησιμοποιούν ένα εισιτήριο για «κυκλικές διαδρομές». Σίγουρα όλοι το έχουμε κάνει. Με ένα ενιαίο εισιτήριο διάρκειας μιάμισης ώρας είναι δυνατό να πεταχτείς για 1-2 γρήγορες δουλειές και να επιστρέψεις χρησιμοποιώντας το ίδιο εισιτήριο. Με τη μείωση της διάρκειάς του όμως στα 70 λεπτά, αυτή η χρήση του περιορίζεται. Έτσι κι αλλιώς όμως, (εξ όσων γνωρίζουμε) με την εισαγωγή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου θα χρεώνεται η κάθε διαδρομή και όχι η διάρκειά της.
• Το 15% των επιβατών, οι μετακινήσεις των οποίων υπερβαίνουν τα 70 λεπτα. Σύμφωνα με το υπουργείο υποδομών, το 15% των μετακινήσεων με τα ΜΜΜ υπερβαίνουν τα 70 λεπτά. Σε πολλές περιπτώσεις η διάρκεια του ενιαίου εισιτηρίου μπορεί να παραταθεί μέσω δεύτερης ακύρωσης πριν το τελευταίο σκέλος του ταξιδιού. Την κατάσταση δυσκολεύουν όμως καθυστερήσεις στα δρομολόγια, μεγάλες αναμονές στις στάσεις κ.λπ.
• Οι τουρίστες και όσοι μετακινούνται προς/από το αεροδρόμιο. Για τις κατηγορίες των μετακινήσεων αυτών δεν έχουν ανακοινωθεί μειώσεις στις τιμές των εισιτηρίων. Το τουριστικό εισιτήριο των 3 ημερών με αξία 20 ευρώ ήταν ήδη ακριβό, και τώρα ακόμα περισσότερο.
• Οι λαθρεπιβάτες. Όσοι χρησιμοποιούν ακυρωμένα εισιτήρια άλλων επιβατών για τη μετακίνησή τους, θα δυσκολευτούν να βρουν έγκυρα εισιτήρια λόγω της μείωσης της διάρκειάς τους. Αυτο, σε συνδυασμό με την εξαγγελθείσα (για μία ακόμα φορά) αύξηση των ελέγχων από τον Σεπτέμβριο, ίσως συμβάλει στον περιορισμό του επιζήμιου για τις συγκοινωνίες φαινομένου.

Το παραπάνω κείμενο παρέχεται με άδεια
Creative Commons: Αναφορά Δημιουργού – Παρόμοια Διανομή 3.0