- Προσλήψεις στις συγκοινωνίες
✘ Έχουμε κυριολεκτικά κουραστεί να ακούμε εξαγγελίες προσλήψεων στις χρόνια υποστελεχωμένες συγκοινωνίες της Αθήνας. Για άλλη μία χρονιά, οι μόνοι που βρήκαν δουλειά ήταν οι μετακλητοί υπάλληλοι – κομματικά στελέχη των ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ και οι ακριβοπληρωμένοι σύμβουλοι των διοικήσεων. Πλήρης αποτυχία για την σημερινή κυβέρνηση. - Ηλεκτρονικό εισιτήριο σε όλα τα μέσα
✘ «Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, ως το τέλος του 2016 θα έχουν εγκατασταθεί μπάρες σε όλους τους σταθμούς του μετρό και το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα βρίσκεται τουλάχιστον σε δοκιμαστική λειτουργία», γράφαμε πέρυσι προφανώς υποθέτοντας ότι θα γίνει κάποιο θαύμα και το χρονοδιάγραμμα θα τηρηθεί. Προσγειώνοντας στην πραγματικότητα του 2016, η εγκατάσταση του εξοπλισμού βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη, η δοκιμαστική λειτουργία έχει πάρει παράταση για τους πρώτους μήνες του 2017 (Φεβρουάριο;) και η υπόθεση ‘ηλεκτρονικό εισιτήριο’ έχει εξελιχθεί σε μάχη με χαμένο μέχρι στιγμής τις συγκοινωνίες της Αθήνας. Εν τω μεταξύ, ο Προαστιακός έχει μείνει προς το παρόν εκτός σχεδιασμού για το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ χάρη στην ανικανότητα των υπευθύνων. - Ολοκλήρωση της τηλεματικής για τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ
✓ Αυτό κι αν ήταν περιπέτεια. Το έργο της τηλεματικής παραδόθηκε πανηγυρικά -και με καθυστέρηση- στις 21 Μαρτίου, με τον ΟΑΣΑ να κάνει λόγο για «μεγάλη επιτυχία». Η πραγματικότητα όμως ήταν διαφορετική και δικαιολογημένα χαρακτηρίσαμε την κανονική λειτουργία του συστήματος ως «φιάσκο». Οι εξελίξεις μας δικαίωσαν αφού ο ΟΑΣΑ παραδέχτηκε τις ελλείψεις (όχι δημόσια) επιβάλλοντας πρόστιμο στον ανάδοχο του έργου (δεν έχει εισπραχθεί ακόμα). Η προχειρότητα του έργου είναι εν πολλοίς φανερή ως και σήμερα και τα προβλήματα συνεχίστηκαν για αρκετούς μήνες. Σήμερα η κατάσταση έχει βελτιωθεί αρκετά, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι η τηλεματική λειτουργεί όπως θα έπρεπε. Σε μία όμως απογοητευτική χρονιά, αυτή ήταν η πιο ευχάριστη εξέλιξη. - Δημοπράτηση του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 του Μετρό
✘ Πριν από ένα χρόνο περιμέναμε την δημοπράτηση για το πρώτο τμήμα της γραμμής 4 του Μετρό μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2016. Στη συνέχεια η δημοπράτηση πήρε παράταση για το καλοκαίρι αλλά εν τω μεταξύ η κυβέρνηση απέτυχε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για το έργο. Για άλλη μία φορά, οι υποσχέσεις έμειναν υποσχέσεις. - Δημοπράτηση της επέκτασης του Προαστιακού προς Λαύριο
✘ Μέσα στο 2016 το έργο έλαβε χρηματοδότηση 300 εκατ. ευρώ από το πακέτο Γιούνκερ, χωρίς να υπάρχει κάποια άλλη εξέλιξη. Η επέκταση του Προαστιακού προς το Λαύριο δεν περιλαμβάνεται καν στον προγραμματισμό της ΕΡΓΟΣΕ για το 2017 και ανεξάρτητα με το τι γράφεται ανά καιρούς, έχουμε αμφιβολίες για το αν αποτελεί προτεραιότητα της σημερινής κυβέρνησης. - Ολοκλήρωση των έργων στο σταθμό Λαρίσης και ηλεκτροκίνηση ως τον Πειραιά
✘ Με καθυστερήσεις συνεχίζονται και οι δύο εργολαβίες ηλεκτροκίνησης από τον Πειραιά ως την περιοχή Τρεις Γέφυρες, συμπεριλαμβανομένου και του σταθμού Λαρίσης. Το έργο από την έξοδο του σταθμού Λαρίσης έως τις Τρεις Γέφυρες έπρεπε να είχε ολοκληρωθεί έως το προηγούμενο καλοκαίρι αλλά πήρε παράταση ως τον Φεβρουάριο του 2017. Το έργο από το σταθμό Λαρίσης έως τον Πειραιά θα ολοκληρωνόταν έως το τέλος του 2016 αλλά τώρα έχει πάρει παράταση για τον Μάιο. - Ξεμπλοκάρισμα στην επέκταση του Μετρό και εντατικοποίηση στα έργα του Τραμ
✘ Μετά από 11 μήνες ακινησίας στον σταθμό της Νίκαιας, ο μετροπόντικας ξεκίνησε και πάλι την λειτουργία του τον περασμένο Μάρτιο αλλά λόγω προβλημάτων δεν έχει φτάσει ακόμα στον επόμενο σταθμό της επέκτασης. Τα έργα του Τραμ συνεχίζονται με μάλλον κανονικούς ρυθμούς, αλλά στην καλύτερη περίπτωση το έργο θα παραδοθεί προς τα τέλη του 2017. - Θετικές εξελίξεις στα υπόλοιπα έργα
✘ Από τα 7 έργα που αναφέραμε, δύο έλαβαν χρηματοδότηση από το πακέτο Γιούνκερ (επέκταση Προαστιακού προς Λαύριο, σταθμός ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα). Η υλοποίησή τους όμως δεν φαίνεται στον ορίζοντα. - Wifi σε όλους τους σταθμούς του Μετρό
✘ Αν και επαναλήφθηκε ως εξαγγελία 1-2 φορές μέσα στη χρονιά, δεν έγινε καμία κίνηση. - Μείωση των ελλειμμάτων
✘ ✘ ✘ Ακριβώς το αντίθετο συνέβη αφού στόχος για το 2016 είναι το λειτουργικό έλλειμμα του ομίλου ΟΑΣΑ να φτάσει τα 77 εκατομμύρια ευρώ, από τα 37 εκατομμύρια ευρώ το 2015. Συγκεκριμένα για τη ΣΤΑΣΥ προβλέπονται ζημιές 32,5 εκατ. ευρώ και για την ΟΣΥ ζημιές 44,6 εκατ. ευρώ.
Η απογοητευτική πορεία που ξεκίνησε το 2015 για τις συγκοινωνίες της Αθήνας συνεχίστηκε και το 2016, με τη μιζέρια και την απογοήτευση να κυριαρχούν. Οι υποσχέσεις των συγκοινωνιακών φορέων και της κυβέρνησης ήταν και είναι πολλές, αλλά στην πραγματικότητα δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.
Σύμφωνα με την ετήσια έρευνα του Athens Transport για τις συγκοινωνίες της Αθήνας, το 39,6% των ερωτώμενων πιστεύει πως μέσα στο 2016 η κατάσταση στα μέσα μαζικής μεταφοράς της Αθήνας άλλαξε προς το χειρότερο, ενώ το ποσοστό των αισιόδοξων είναι ελάχιστα αυξημένο σε σχέση με πέρυσι.
Λίγο πριν τελειώσει η περασμένη χρονιά, επιχειρήσαμε να κάνουμε μία πρόβλεψη (περισσότερο καταγραφή των ελπίδων μας με βάση της εξαγγελίες των διοικούντων) για το τι θα φέρει το 2016. Ήρθε λοιπόν η στιγμή του απολογισμού, που μάλλον θα μας αποδείξει ότι όσο χαμηλά και να βάλουμε τον πήχη, και όσο μικρό καλάθι και να κρατάμε, η απογοήτευση είναι το μόνο σίγουρο.
Ας δούμε και τι περιμένουμε να φέρει το 2017 για τις συγκοινωνίες της Αθήνας:
1. Ηλεκτρονικό εισιτήριο σε όλα τα μέσα
Η υπόθεση ηλεκτρονικό εισιτήριο στις συγκοινωνίες της Αθήνας ‘μαγειρεύεται’ εδώ και πολλά χρόνια αλλά η ώρα της αλήθειας επιτέλους έφτασε. Με την έστω και πιλοτική εφαρμογή του νέου εισιτηρίου στις αρχές της χρονιάς, θα δούμε τι έκβαση θα έχει η μάχη που έχουν κηρύξει συμφέροντα που αντιστέκονται στο ηλεκτρονικό εισιτήριο. Θα δούμε επίσης την ικανότητα τόσο του δημόσιου όσου και του ιδιωτικού τομέα να διαχειριστούν ένα τόσο πολύπλοκο έργο. (Δεν είμαστε και πολύ αισιόδοξοι έχοντας ζήσει την τραυματική εμπειρία της τηλεματικής). Αν στο τέλος του 2017 τα χάρτινα εισιτήρια δεν έχουν γίνει παρελθόν με το ηλεκτρονικό εισιτήριο του ΟΑΣΑ να χρησιμοποιείται παντού (ΚΑΙ στον Προαστιακό), κάτι θα έχει πάει πολύ στραβά.
2. Νέα εποχή για τον Προαστιακό
Με την ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ να ολοκληρώνεται μέσα στο 2017, η πλειοψηφία των επιβατών είναι αισιόδοξοι πως η κατάσταση στον Προαστιακό της Αθήνας θα αλλάξει προς το καλύτερο. Αν συμπεριλάβουμε και την ολοκλήρωση των έργων στην γραμμή από τον Πειραιά ως τις Τρεις Γέφυρες, καθώς και την προβλεπόμενη δημοπράτηση των τελικών εργασιών στο σταθμό Λαρίσης, το 2017 μπορεί να αποδειχτεί χρονιά αναγέννησης για τον Προαστιακό σιδηρόδρομο. Φυσικά, τίποτα δεν θα αλλάξει από την μία μέρα στην άλλη. Μέσα στο 2017 όμως θα πάρουμε μία γεύση από το μέλλον του Προαστιακού.
3. Παραγγελία νέων λεωφορείων
Μέσα στο 2017 δεν πρόκειται να δούμε καινούρια λεωφορεία στους δρόμους της Αθήνας. Θα μπορούσαμε, αν ο υπουργός Σπίρτζης είχε κάνει ήδη πράξη της εξαγγελίες του για αγορά νέων οχημάτων που είναι απολύτως αναγκαία για την αναβάθμιση του εν πολλοίς γερασμένου στόλου αλλά και για να υπάρχει η δυνατότητα αύξησης της συχνότητας δρομολογίων όπου είναι απαραίτητο. Θεωρούμε αυτονόητο πως ο διαγωνισμός για αγορά νέων λεωφορείων πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα και να έχουμε θετικές εξελίξεις μέσα στη χρονιά.
4. Δημοπράτηση γραμμής 4 Μετρό
Όχι τόσο γιατί είμαστε σίγουροι πως το δούμε να γίνεται πράξη μέσα στο νέο έτος, αλλά κυρίως επειδή έχει ήδη εξαγγελθεί πως θα γίνει «μέσα στο πρώτο πεντάμηνο του 2017». Όπως θα γινόταν και μέσα στο 2016, και παλαιότερα. Με την χρηματοδότηση του έργου να μην είναι προς το παρόν εξασφαλισμένη δεν θα μας φανεί περίεργο αν η δημοπράτηση του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 πάρει σταδιακά παράταση για το 2018, κάτι που θα φέρει την λειτουργία της γραμμής πιο κοντά στο 2030.
5. Ολοκλήρωση έργων Τραμ στον Πειραιά
Από τα μέσα ως τα τέλη του 2017 αναμένεται -αυτή τη στιγμή- να ολοκληρωθούν τα έργα του Τραμ στον Πειραιά (το αρχικό χρονοδιάγραμμα έκανε λόγο για ολοκλήρωση το 2015). Αν λάβουμε όμως υπόψη πως τα έργα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη (εκκρεμούν μέχρι και αρχαιολογικές εργασίες σε διάφορα σημεία της διαδρομής) και πως θα απαιτηθεί δοκιμαστική λειτουργία αρκετών εβδομάδων, θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι (τρόπος του λέγειν) αν το Τραμ φτάσει στον Πειραιά ως το τέλος του 2017.
6. Δημοπράτηση του νέου σταθμού ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα
Πρόκειται για ένα έργο σχεδόν ξεχασμένο που όμως έλαβε χρηματοδότηση ύψους 300 εκατ. ευρώ από το πακέτο Γιούνκερ. (Παλαιότερα σχέδια για συγχρηματοδότηση του σταθμού από τις εταιρίες ΚΤΕΛ μάλλον έχουν ξεχαστεί). Είναι επομένως λογικό να περιμένουμε εξελίξεις μέσα στο 2017 για το έργο που θα κάνει δυνατή την μετακόμιση των υπεραστικών λεωφορείων από τους παρακμιακούς σταθμούς σε Κηφισό και Λιοσίων σε ένα σύγχρονο σταθμό που θα κατασκευαστεί πάνω από το αμαξοστάσιο του Μετρό στον Ελαιώνα, έχοντας σύνδεση και με τον ομώνυμο σταθμό του Μετρό.
7. Δημοπράτηση της επέκτασης του Προαστιακού προς Λαύριο
Ένα ακόμα έργο ξεχασμένο για χρόνια, που έλαβε χρηματοδότηση ύψους 300 εκατ. ευρώ από το πακέτο Γιούνκερ. Πέραν αυτού όμως, δεν είμαστε καθόλου πεπεισμένοι πως η επέκταση του Προαστιακού από το Κορωπί ως το Λαύριο αποτελεί προτεραιότητα, δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνεται καν στον προγραμματισμό της ΕΡΓΟΣΕ για τα έτη 2017-2018. Με μέρος των μελετών να εκκρεμεί ακόμα, δύσκολα θα το δούμε να δημοπρατείται μέσα στη χρονιά, οι εξαγγελίες όμως θα συνεχιστούν.
8. Προσλήψεις προσωπικού στις συγκοινωνίες
Οι μόνοι που (ξανα)βρήκαν δουλειά στις συγκοινωνίες της Αθήνας τα τελευταία δύο χρόνια ήταν όσοι είχαν ρουσφετολογικά προσληφθεί από προηγούμενες κυβερνήσεις καθώς και διάφορα κομματικά στελέχη που φυσικά εργάζονται σε διοικητικά πόστα. Παρά τις κατά καιρούς υποσχέσεις του υπουργού Μεταφορών, καμία νέα πρόσληψη δεν προχωράει με αποτέλεσμα η κατάσταση με τα δρομολόγια Λεωφορείων αλλά και Μετρό να οδεύει από το κακό στο χειρότερο συνεχώς. Πόσο ακόμα θα χρειαστεί να περιμένουμε για αξιοκρατικές προσλήψεις σε θέσεις όπου αποδεδειγμένα υπάρχουν ανάγκες;
9. Μείωση των ελλειμμάτων στις συγκοινωνίες
Η ζημιογόνα πορεία που ξεκίνησε από το 2015 στις συγκοινωνίες της Αθήνας (ύστερα από ένα κερδοφόρο 2014) συνεχίστηκε, σύμφωνα με όλα τα στοιχεία, και το 2016. Αν και δεν είμαστε πεπεισμένοι ότι οι σημερινές διοικήσεις έχουν τη θέληση ή την ικανότητα να μειώσουν αυτά τα ελλείμματα, μπορούμε να ελπίζουμε ότι η κατάσταση θα βελτιωθεί το 2017. Μέσω της προβλεπόμενης συνένωσης τμημάτων μεταξύ των συγκοινωνιακών εταιριών που θεωρητικά θα φέρει μείωση των εξόδων, του ηλεκτρονικού εισιτηρίου, που μπορεί να μειώσει αλλά όχι και να εξαφανίσει την εισιτηριοδιαφυγή, και τέλος μέσω της είσπραξης των χρωστούμενων από διάφορα υπουργεία (αν εγκαταλείψουν την πολιτική του ‘δεν πληρώνω τον ΟΑΣΑ‘), υπάρχει μία αμυδρή ελπίδα ότι το 2017 θα δούμε κάποια βελτίωση στα οικονομικά των συγκοινωνιών της Αθήνας.
10. Επιστροφή της αισιοδοξίας
Το 2014 η αισιοδοξία κυριαρχούσε στους επιβάτες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας, με το 38% αυτών να πιστεύουν πως η κατάσταση άλλαζε προς το καλύτερο. Το 2015 έφερε αντιστροφή της κατάστασης με το 41,2% των ερωτηθέντων να είναι απαισιόδοξοι. Τα ίδια περίπου αποτελέσματα έδειξε και η έρευνά μας για το 2016. Είναι ξεκάθαρο πως η πλειοψηφία των επιβατών διαφωνούν με τα πρόσωπα και τον τρόπο που διοικούν τις συγκοινωνίες της Αθήνας τα δύο τελευταία χρόνια. Δεν ξέρουμε αν η συνεχιζόμενη κατάρρευση των συγκοινωνιών μπορεί να σταματήσει ως διά μαγεία μέσα στο 2017, τουλάχιστον αν δεν υπάρξουν πολιτικές εξελίξεις. Ξέρουμε όμως ότι οι Αθηναίοι είναι κουρασμένοι και χρειάζονται, αργά ή γρήγορα, μια ανάσα αισιοδοξίας.
Ας ελπίσουμε πως το 2017 θα είναι μία χρονιά με περισσότερες καλές ειδήσεις και με περισσότερους λόγους για να είμαστε αισιόδοξοι. Και πάνω απ’ όλα μια χρονιά με υγεία και τύχη για όλους!
