Έρευνα Athens Transport 2017 – Η αξιολόγηση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς

• Τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ θεωρούνται και πάλι ως τα χειρότερα μέσα από τους επιβάτες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας, λαμβάνοντας χειρότερες βαθμολογίες σε σχέση με πέρυσι.

• Το Μετρό είναι και πάλι το καλύτερο μέσο αλλά η γραμμή 1 (ΗΣΑΠ) παραμένει «φτωχός συγγενής» με την κατάσταση να χειροτερεύει φέτος.

Η 4η ετήσια έρευνα του Athens Transport για τις συγκοινωνίες της Αθήνας συγκέντρωσε ρεκόρ απαντήσεων, με 2.749 ερωτηματολόγια να συμπληρώνονται από αναγνώστες του site και μη. Στο πρώτο μέρος της έρευνας, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν και αυτή τη χρονιά να βαθμολογήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας με βάση μία σειρά κριτηρίων.

Προκειμένου η αξιολόγηση κάθε μέσου να γίνει από τους χρήστες του, η βαθμολόγηση ήταν δυνατή μόνο για όσους απάντησαν πως τον τελευταίο χρόνο χρησιμοποίησαν το μέσο αυτό περισσότερες από 2 φορές.

Τα 10 κριτήρια με βάση τα οποία βαθμολογήθηκε κάθε μέσο είναι τα εξής:

1. Συχνότητα δρομολογίων (αναμονή σε στάσεις και σταθμούς)
2. Ωράριο λειτουργίας
3. Ταχύτητα μετακίνησης
4. Συνθήκες μετακίνησης
5. Καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων και σταθμών
6. Καθαριότητα και αρτιότητα των οχημάτων και συρμών
7. Συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού
8. Αίσθηση ασφάλειας
9. Ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών
10. Σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (value for money)

Η βαθμολογία ως προς το κάθε κριτήριο ήταν προαιρετική ώστε να απαντήσουν μόνο όσοι επιβάτες έχουν γνώμη.

Από τις απαντήσεις, προέκυψε ότι τα ποσοστά των συμμετεχόντων που χρησιμοποίησαν το κάθε μέσο πάνω από δύο φορές τον τελευταίο χρόνο έχουν ως εξής:

• Μετρό (γραμμές 2 και 3): 96,8%
• Λεωφορεία και Τρόλεϊ: 93,2%
• ΗΣΑΠ: 84,6%
• Τραμ: 39,5%
• Προαστιακός: 35,6%

Όπως και πέρυσι, ο υπολογισμός της γενικής βαθμολογίας του κάθε μέσου έγινε μέσω της εξαγωγής του σταθμισμένου μέσου όρου. Δηλαδή, κάθε κριτήριο αξιολόγησης έχει διαφορετική βαρύτητα στον υπολογισμό της γενικής βαθμολογίας, ανάλογα με το πόσο σημαντικό το θεωρούν οι επιβάτες των μέσων (πιο σημαντική η συχνότητα των δρομολογίων από την αρτιότητα των στάσεων)*.

Δείτε το δεύτερο μέρος της έρευνας με τις απόψεις των Αθηναίων για τη μετάβαση στο ηλεκτρονικό εισιτήριο, τις τιμές των εισιτηρίων κ.ά.

Οι βαθμολογίες που έδωσαν οι συμμετέχοντες στην έρευνα για το 2017 έχουν ως εξής:

Δείτε τα αποτελέσματα από τις έρευνες των προηγούμενων ετών: 2016, 2015, 2014.

Για ακόμη μία χρονιά, το Μετρό (γραμμές 2 και 3) συγκέντρωσε την υψηλότερη βαθμολογία (7,4) από όλα τα μέσα. Ακολουθούν με διαφορά το Τραμ (5,8), ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος (5,4) και ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος (5,3). Και φέτος, γενική βαθμολογία κάτω από τη βάση έλαβαν τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ (4,7).

Σε σχέση με πέρυσι, έχουμε πτώση της βαθμολογίας για τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο (5,4 από 5,7), το Μετρό (7,4 από 7,6), το Τραμ (5,8 από 5,9) και τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ (4,7 από 4,8) .

Σταθερή σε σχέση με πέρυσι είναι η βαθμολογία για τον Προαστιακό (5,3) ενώ κανένα μέσο δεν είχε αύξηση της γενικής βαθμολογίας.

Αναλυτικά, η βαθμολογία ανά μέσο έχει ως εξής:

Λεωφορεία και Τρόλεϊ: 4,7

Τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ συγκεντρώνουν και φέτος τη χαμηλότερη βαθμολογία σε σχέση με όλα τα μέσα (4,7), με 6 από τα 10 κριτήρια αξιολόγησης να λαμβάνουν βαθμό κάτω από τη βάση. Αυτά είναι: συνθήκες μετακίνησης, καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων, καθαριότητα και αρτιότητα των οχημάτων (4 και για τα τρία), σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (4,4), συχνότητα δρομολογίων (4,5) και ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (4,8).

Με βαθμό πάνω από τη βάση βαθμολογήθηκαν το ωράριο λειτουργίας και η αίσθηση ασφάλειας (5,1 και τα δύο), η ταχύτητα μετακίνησης (5,3) και η συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού (5,5).

Πέντε από τα κριτήρια αξιολόγησης των Λεωφορείων και Τρόλεϊ συγκεντρώνουν τη χειρότερη βαθμολογία συγκριτικά με όλα τα μέσα (συνθήκες μετακίνησης, καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων, καθαριότητα και αρτιότητα των οχημάτων, συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού και σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής), ενώ στο κριτήριο ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ μοιράζονται τη χαμηλότερη βαθμολογία με τον Προαστιακό.

Σε σχέση με πέρυσι παρατηρούμε πτώση της βαθμολογίας σε 6 από τα 10 κριτήρια αξιολόγησης με μεγαλύτερη (κατά -0,3) για τις συνθήκες μετακίνησης και τη σχέση ποιότητας υπηρεσίας τιμής. Σταθερή είναι η βαθμολογία για 2 κριτήρια, ενώ έχουμε άνοδο για άλλα δύο κριτήρια (+0,2 για καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων και για τη συμπεριφορά και τον επαγγελματισμό του προσωπικού).

Προαστιακός: 5,3

Ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος συγκεντρώνει φέτος την ίδια γενική βαθμολογία με πέρυσι (5,3). Παραμένει πάντως το δεύτερο χειρότερο μέσο μετά τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ καθώς η πολύ χαμηλή βαθμολογία για τη συχνότητα των δρομολογίων και το ωράριο λειτουργίας δεν επέτρεψαν κάτι καλύτερο.

Ο Προαστιακός συγκέντρωσε βαθμολογίες πάνω από τη βάση για 7 από τα 10 κριτήρια αξιολόγησης. Αυτά είναι: ταχύτητα μετακίνησης (6,9), συμπεριφορά και επαγγελματισμός προσωπικού (6,1), αίσθηση ασφάλειας (6), συνθήκες μετακίνησης (5,8), καθαριότητα και αρτιότητα των τρένων (5,7), καθαριότητα και αρτιότητα των σταθμών (5,3) και σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (5,1).

Βαθμολογίες κάτω από τη βάση έλαβαν η συχνότητα δρομολογίων (3,7), το ωράριο λειτουργίας (3,9) και η ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (4,8).

Σε δύο κριτήρια αξιολόγησης ο Προαστιακός συγκεντρώνει τη χαμηλότερη βαθμολογίας σε σχέση με όλα τα μέσα (συχνότητα δρομολογίων και ωράριο λειτουργίας). Στο κριτήριο ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών ο Προαστιακός μοιράζεται τη χαμηλότερη βαθμολογία με τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ.

Σε σχέση με πέρυσι, έχουμε άνοδο της βαθμολογίας για 4 κριτήρια αξιολόγησης (με μεγαλύτερη κατά +0,3 για τη συμπεριφορά και τον επαγγελματισμό του προσωπικού), πτώση βαθμολογίας για 4 κριτήρια (με μεγαλύτερη κατά -0,3) για τις συνθήκες μετακίνησης, ενώ η βαθμολογία παραμένει αμετάβλητη για 2 κριτήρια αξιολόγησης.

ΗΣΑΠ: 5,4

Σταθερά μέτρια παραμένει η γενική βαθμολογία για τη γραμμή του ΗΣΑΠ (5,4) διατηρώντας απόσταση 2 μονάδων από την αντίστοιχη βαθμολογία για τις γραμμές 2 και 3 του Μετρό (7,4). Σε σχέση με πέρυσι σημειώθηκε  πτώση 0,3 μονάδων.

Συνολικά, 7 κριτήρια αξιολόγησης έλαβαν βαθμολογία πάνω από τη βάση: συχνότητα δρομολογίων, ταχύτητα μετακίνησης και συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού (6,1 και για τα τρία), ωράριο λειτουργίας (5,9), ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (5,7), καθαριότητα και αρτιότητα των σταθμών (5,3) και σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (5).

Βαθμό κάτω από τη βάση πήραν η καθαριότητα και αρτιότητα των τρένων (4,1),  οι συνθήκες μετακίνησης (4,4) και η αίσθηση ασφάλειας (4,9).

Ο Ηλεκτρικός έλαβε τη χειρότερη βαθμολογία από όλα τα μέσα για την αίσθηση ασφάλειας και τη δεύτερη χειρότερη για τις συνθήκες μετακίνησης, την καθαριότητα και αρτιότητα των συρμών και την σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής.

Σε σχέση με πέρυσι, ο Ηλεκτρικός έλαβε μικρότερη βαθμολογία σε 9 από τα 10 κριτήρια αξιολόγησης με τη μεγαλύτερη πτώση (-0,7) για την καθαριότητα και αρτιότητα των σταθμών και την ταχύτητα μετακίνησης και τη σχέση ποιότητας υπηρεσίας τιμής (-0,5 και τα δύο). Η αίσθηση ασφάλειας είχε πτώση 0,4 μονάδων. Άνοδο της βαθμολογίας κατά 0,1 είχαμε μόνο για το ωράριο λειτουργίας.

Τραμ: 5,8

Και φέτος το Τραμ συγκεντρώνει τη δεύτερη υψηλότερη βαθμολογία (5,8) αν και είναι το δεύτερο λιγότερο δημοφιλές μέσο (39,5% όσων απάντησαν το χρησιμοποίησαν περισσότερες από δύο φορές την τελευταία χρονιά). Σε σχέση με πέρυσι είχαμε πτώση της γενικής βαθμολογίας κατά 0,1 μονάδα.

Σε 9 από τα 10 κριτήρια αξιολόγησης, το Τραμ έλαβε βαθμολογία πάνω από τη βάση. Αυτά είναι: συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού (6,7), αίσθηση ασφάλειας (6,4), καθαριότητα και αρτιότητα των συρμών (6,3), καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων (6,2), ωράριο λειτουργίας (6), ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (5,9), συνθήκες μετακίνησης (5,6), σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (5,4) και συχνότητα δρομολογίων (5,2).

Βαθμό κάτω από τη βάση έλαβε μόνο η ταχύτητα μετακίνησης (4,3).

Από πέρυσι, έχουμε πτώση της βαθμολογίας για 7 κριτήρια αξιολόγησης με μεγαλύτερη για την ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (-0,4) και για το ωράριο λειτουργίας και την καθαριότητα και αρτιότητα των στάσεων (-0,3 και για τα δύο). Άνοδο της βαθμολογίας (έως +0,2) έχουμε για τη συχνότητα των δρομολογίων και τη συμπεριφορά και επαγγελματισμό του προσωπικού, ενώ σταθερή είναι η βαθμολογία για τη σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής.

Μετρό (γραμμές 2 & 3): 7,4

Χωρίς καμία έκπληξη, το Μετρό είναι και πάλι με διαφορά το μέσο που συγκεντρώνει την υψηλότερη βαθμολογία (7,4). Είναι χαρακτηριστικό πως και φέτος το Μετρό έλαβε την υψηλότερη βαθμολογία σε ένα προς ένα τα κριτήρια αξιολόγησης: ταχύτητα μετακίνησης (8,5), καθαριότητα και αρτιότητα των σταθμών (8), συχνότητα δρομολογίων (7,5), καθαριότητα και αρτιότητα των συρμών και συμπεριφορά και επαγγελματισμός του προσωπικού (7,4 και για τα δύο), ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (7,3), αίσθηση ασφάλειας (7,2), συνθήκες μετακίνησης και σχέση ποιότητας υπηρεσίας/τιμής (7 και τα δύο) και ωράριο λειτουργίας (6,8).

Από πέρυσι έχουμε πτώση βαθμολογίας για 6 κριτήρια αξιολόγησης με υψηλότερη για τις συνθήκες μετακίνησης (-0,4) και την καθαριότητα και αρτιότητα των σταθμών και των συρμών και την ενημέρωση και πληροφόρηση επιβατών (-0,3 και για τα 3). Μικρή άνοδο βαθμολογίας (+0,1) είχαμε για δύο κριτήρια αξιολόγησης, ενώ 2 παρέμειναν σταθερά.

Καλύτερο το Μετρό, χειρότερα τα Λεωφορεία

Τα αποτελέσματα της βαθμολόγησης των μέσων, επαληθεύονται και από τις ερωτήσεις της έρευνας για το καλύτερο και χειρότερο μέσο μαζικής μεταφοράς της Αθήνας.

Σύμφωνα με το 89,8% όσων απάντησαν, το Μετρό (γραμμές 2 & 3) είναι με διαφορά το καλύτερο μέσο. Ακολουθούν με πολύ μικρά ποσοστά ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος (3,4%), ο Προαστιακός (1,9%) και τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ (1,6%) και το Τραμ (0,9%).

Όσον αφορά την επιλογή του χειρότερου μέσου, οι μισοί (50,5%) θεωρούν πως είναι τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ. Ακολουθούν ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος (17,8%), το Τραμ (14%), ο Προαστιακός Σιδηρόδρομος (9,2%) και το Μετρό (0,4%).

Δείτε το δεύτερο μέρος της έρευνας με τις απόψεις των Αθηναίων για τη μετάβαση στο ηλεκτρονικό εισιτήριο, τις τιμές των εισιτηρίων κ.ά.

Σχολιασμός αποτελεσμάτων

• Ελαφρώς χειρότερες είναι φέτος οι βαθμολογίες για τα Λεωφορεία και Τρόλεϊ με την πλειοψηφία των επιβατών να πιστεύει και πάλι πως είναι τα χειρότερα μέσα. Καμία έκπληξη καθώς τίποτε δεν φαίνεται να έχει αλλάξει (τουλάχιστον προς το καλύτερο) από πέρυσι. Μέχρις ότου αγοραστούν καινούρια οχήματα (ο διαγωνισμός για μόλις 92 νέα λεωφορεία δε λέει να ξεκινήσει), υπάρξουν προσλήψεις οδηγών και γίνουν παρεμβάσεις στα δρομολόγια, η εικόνα απλά θα χειροτερεύει.

• Η ανάληψη της διοίκησης της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τους Ιταλικούς Σιδηρόδρομους δεν έχει προς το παρόν αποδώσει καρπούς για τον Προαστιακό. Με τα πετσοκομμένα δρομολόγια των τελευταίων μηνών (επισήμως λόγω έργων του ΟΣΕ) περιμέναμε πτώση της βαθμολογίας αλλά αυτή όμως παρέμεινε σταθερή. Αν μέσα στους επόμενους μήνες δεν γίνουν ενέργειες για βελτίωση της κατάστασης (δηλαδή πύκνωση δρομολογίων και επέκταση του ωραρίου λειτουργίας), η υπομονή των επιβατών θα εξαντληθεί.

• Η πτώση της βαθμολογίας σε 9 από τα 10 κριτήρια βαθμολόγησης για τον Ηλεκτρικό Σιδηρόδρομο σίγουρα δεν είναι τυχαία. Το μέσο είναι ο φτωχός συγγενής του Μετρό και χρόνο με το χρόνο η διαφορά θα γίνεται πιο εμφανής αν η ΣΤΑΣΥ δεν αποφασίσει να δείξει ενδιαφέρον και για τη γραμμή αυτή. Η χαμηλή βαθμολογία για την καθαριότητα και αρτιότητα των συρμών, τις συνθήκες μετακίνησης και την αίσθηση ασφάλειας είναι ένα «καμπανάκι» που πρέπει να ακουστεί.

• Παρόμοια η κατάσταση και για το Τραμ που χρόνο με το χρόνο βλέπει τη βαθμολογία του να μειώνεται. Το 2018 θα είναι σημαντική χρονιά για το μέσο αφού αναμένεται να παραδοθεί η επέκταση στον Πειραιά. Ας ελπίσουμε να γίνει αφορμή προκειμένου να ασχοληθεί η ΣΤΑΣΥ με τα προβλήματά με πρώτο απ όλα τη μη λειτουργία του «πράσινου κύματος» που αναγκάζει τους συρμούς του Τραμ να κινούνται με εξαιρετικά χαμηλές ταχύτητες.

• Το Μετρό είναι προφανώς το καλύτερο μέσο συγκριτικά με τα υπόλοιπα. Όπως όμως γράψαμε και πέρυσι, αν η ΣΤΑΣΥ δεν φροντίσει να επιλύσει τα διάφορα προβλήματα του δικτύου, η εικόνα μπορεί εύκολα να αλλάξει. Και όντως, φέτος είχαμε πτώση της βαθμολογίας σε αρκετά κριτήρια κάτι το οποίο μας βάζει σε σκέψεις.

Δείτε τι έγραψαν οι αναγνώστες μας για τις συγκοινωνίες της Αθήνας σε τρία μέρη:

1. Οι αναγνώστες του Athens Transport γράφουν για τις συγκοινωνίες της Αθήνας – Μέρος 1ο
2. Οι αναγνώστες του Athens Transport γράφουν για τις συγκοινωνίες της Αθήνας – Μέρος 2ο
3. Οι αναγνώστες του Athens Transport γράφουν για τις συγκοινωνίες της Αθήνας – Μέρος 3ο

*Για τον υπολογισμό, χρησιμοποιήθηκαν οι συντελεστές βαρύτητας για κάθε κριτήριο αξιολόγησης, όπως προέκυψαν από προκαταρκτική έρευνας που έγινε το 2016. Όπως και πέρυσι, η διαφορά μεταξύ αστάθμητου και σταθμισμένου μέσου όρου είναι τόσο μικρή (μικρότερη από 0,1 μονάδα) που δεν προκύπτει κάποιο εμφανές όφελος από τη χρήση του, ειδικά αφού το αποτέλεσμα στρογγυλοποιείται στο πρώτο δεκαδικό ψηφίο. Έτσι, μάλλον καταρρίπτεται η υποψία που είχε αναγνώστης το 2015 περί μη δίκαιης εξαγωγής του μέσου όρου της βαθμολογίας. Στην πράξη, πράγματι κάποια κριτήρια είναι πιο σημαντικά για τους επιβάτες (π.χ. η ταχύτητα μετακίνησης έναντι της καθαριότητας των στάσεων και σταθμών). Στα πλαίσια της μη επιστημονικής έρευνάς μας όμως δεν υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση αν τα θεωρήσουμε ισότιμα. Κατά πάσα πιθανότητα η διαδικασία θα απλοποιηθεί και πάλι από του χρόνου (να είμαστε καλά…)