- Αραιά δρομολόγια: Με χρονοαποστάσεις 20 ως 40 λεπτών στο τμήμα από ΣΚΑ έως Αεροδρόμιο, 1 ώρα από Άνω Λιόσια έως Κιάτο και 1 με 2 ώρες στη γραμμή της Χαλκίδας, η κατάσταση είναι ίδια ή χειρότερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
- Ωράριο λειτουργίας: Η κατάσταση παραμένει διαχρονικά απαράδεκτη αφού τα δρομολόγια ολοκληρώνονται από τις 9:30 – 10:00 το βράδυ.
- Έλλειψη καθαριότητας: Αν και οι σταθμοί καθαρίζονται καθημερινά από συνεργεία, τόνοι σκόνης και καυσαερίων έχουν επικαθίσει εδώ και χρόνια σε διάφορες επιφάνειες, οι γραμμές είναι γεμάτες με σκουπίδια, γκράφιτι καλύπτουν τους περισσότερους τοίχους. Μέσα στα τρένα, τα καθίσματα πρέπει να καθαρίζονται μία φορά το χρόνο ή και σπανιότερα, αν κρίνουμε από την εικόνα που παρουσιάζουν.
- Έλλειψη ασφάλειας: Αν και προσωπικό security βρίσκεται σε (σχεδόν;) κάθε σταθμό, υπάρχουν συγκεκριμένοι σταθμοί με πρόβλημα ασφάλειας. Παραβατικά στοιχεία μετακινούνται με τον Προαστιακό ανενόχλητοι (φυσικά χωρίς εισιτήριο), κρούσματα κλοπών μέσα και γύρω από σταθμούς είναι στην καθημερινή διάταξη, ενώ ακόμα και το πιο απλό, η απαγόρευση του καπνίσματος εντός των σταθμών, δεν εφαρμόζεται.
- Προβληματική εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου: Οι πύλες του ηλεκτρονικού εισιτηρίου παραμένουν ανοικτές σε όλους τους σταθμούς του Προαστιακού ακόμα και σήμερα. Στο σταθμό Λαρίσης δεν υπάρχουν καν πύλες ή μηχανήματα επικύρωσης ηλεκτρονικών εισιτηρίων.
- Έλλειψη ενημέρωσης σε σταθμούς και συρμούς: Αν και μετά την ιδιωτικοποίηση μπήκαν νέοι χάρτες και πίνακες δρομολογίων στους σταθμούς, πολλές ανακοινώσεις εξακολουθούν να γράφονται στο χέρι από τους εκδότες εισιτηρίων. Ανακοινώσεις από τα μεγάφωνα για καθυστερήσεις δρομολογίων κ.λπ. δεν γίνονται εδώ και χρόνια, οι πίνακες δρομολογίων στις εισόδους των σταθμών και τις αποβάθρες (αν δεν είναι χαλασμένοι εδώ και χρόνια) δεν είναι συνδεδεμένοι με το σύστημα τηλεματικής (κι όμως υπάρχει). Εντός των συρμών οι χάρτες έχουν κάνει φτερά μετά και την τελευταία αλλαγή στα δρομολόγια.
- Πολλές βλάβες σε σταθμούς και συρμούς: Ανελκυστήρες και κλίμακες συνεχώς εκτός λειτουργίας καθιστούν το μέσο εχθρικό προς ΑΜΕΑ, ηλικιωμένους και ταξιδιώτες με αποσκευές. Σπασμένα καθίσματα αναμονής, χαλασμένες οθόνες δρομολογίων και ελλιπής φωτισμός καθώς πολλές καμένες λάμπες έχουν να αντικατασταθούν χρόνια. Συρμοί Desiro κυκλοφορούν με θρυμματισμένα τα παράθυρά τους για πολλούς μήνες μέχρι να επιδιορθωθούν.
- Είναι ασφαλείς οι σταθμοί; Εδώ και χρόνια αναρωτιόμαστε αν έχει κανείς ελέγξει τη στατική επάρκεια των σταθμών του Προαστιακού που βρίσκονται κατά μήκος της Αττικής Οδού. Με γυμνό μάτι πάντως φαίνεται πως υπάρχει μετατόπιση κάποιων μεταλλικών κατασκευών. Εντός ορίων ή όχι, μόνο ένας μηχανικός θα μπορούσε να πει. Ερωτηματικά και για την πυρασφάλεια των σταθμών αφού στις αποβάθρες πλέον δεν υπάρχει κανένας πυροσβεστήρας και καμία πυροσβεστική φωλιά (τι γνώμη να έχει άραγε η πυροσβεστική για αυτό;)
- Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ αγνοεί το διαδίκτυο: Πέρα από το ανέβασμα των πινάκων με τα δρομολόγια στο site της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, η εταιρεία δεν χρησιμοποιεί ιδιαίτερα το ίντερνετ για την εξυπηρέτηση των επιβατών. Η επίσημη εφαρμογή της εταιρείας αγνοείται, στα κοινωνικά δίκτυα (twitter) ανεβαίνουν μόνο τα δελτία τύπου της εταιρείας και δεν υπάρχει άμεση ενημέρωση προς τους επιβάτες, ενώ το site της τηλεματικής του Προαστιακού έχει κατέβει εδώ και μήνες “προσωρινά”. Και μιας και έχουμε 2018, είναι αξιοσημείωτο ότι στους σταθμούς και τους συρμούς του Προαστιακού δεν υπάρχει wifi.
Την ερχόμενη Παρασκευή συμπληρώνεται ένας ακριβώς χρόνος από την ημέρα που οι ηγέτες Ελλάδας και Ιταλίας έβαλαν τις υπογραφές τους για την πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ στην Ferrovie dello Stato Italiane, την κρατική σιδηροδρομική εταιρεία της Ιταλίας.
Πολλά έχουν συμβεί από το τότε. Μεταξύ αυτών, η πώληση και της ΕΕΣΣΤΥ (της πρώην θυγατρικής του ΟΣΕ που συντηρεί τα τρένα) στους Ιταλούς, οι υποσχέσεις για επενδύσεις στον ελληνικό σιδηρόδρομο και η αλλαγή του πολιτικού σκηνικού (αλλά και της διοίκησης της Ferrovie) στην Ιταλία.
Ενώ η ΤΡΑΙΝΟΣΕ με πολύ αισιοδοξία παρουσιάζει στη ΔΕΘ το «Ασημένιο Βέλος» που από το 2019 θα πραγματοποιεί δρομολόγια στη γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη, η κατάσταση στον Προαστιακό της Αθήνας είναι αρκετά διαφορετική. Οι ελπίδες για βελτίωση στις συνθήκες μεταφοράς και στην εξυπηρέτηση των χιλιάδων Αθηναίων και μη που καθημερινά χρησιμοποιούν το μέσο έχουν μετατραπεί σε απογοήτευση αφού σχεδόν τίποτα δεν έχει αλλάξει προς το καλύτερο.
Αν κάνει κανείς μία δημοσκόπηση σε ένα σταθμό του Προαστιακού, η πλειοψηφία των επιβατών μάλλον θα απαντήσει πως ο Προαστιακός παραμένει ένα δημόσιο μέσο μεταφοράς. Οι ιδιώτες της ΤΡΑΙΝΟΣΕ έχουν προς το παρόν αποτύχει να δώσουν έστω και επιφανειακά έναν αέρα ανανέωσης στο μέσο.
Οι σημαντικότερες αλλαγές που έχουμε δει τον τελευταίο χρόνο, δηλαδή η αλλαγή του πλέγματος δρομολογίων ώστε όλα να έχουν αφετηρία στο σταθμό Λαρίσης, το άνοιγμα του σταθμού στο Ζεφύρι και η χρήση του συμβατού με τα μέσα του ΟΑΣΑ ηλεκτρονικού εισιτηρίου της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, είναι ενέργειες που θα γίνονταν έτσι κι αλλιώς αφού εκκρεμούσαν τα τελευταία χρόνια.
Από την άλλη μεριά, οι επιβάτες του Προαστιακού εξακολουθούν να σπαταλούν μέχρι και ώρες κάθε μήνα αναμένοντας για το επόμενο δρομολόγιο μέσα σε σταθμούς που συνεχίζουν να είναι βρώμικοι, με τον ηλεκτρονικό και μηχανολογικό εξοπλισμό παντός είδους να υπολειτουργεί εδώ και χρόνια και με την ποσότητα και ποιότητα της πληροφόρησης να εξαρτάται από τον κάθε υπάλληλο σε εκδοτήρια αλλά σε γενικές γραμμές να είναι ελλιπής.
Ιδιωτικός Προαστιακός στο έλεος του δημοσίου
Αν και η ιδιωτική ΤΡΑΙΝΟΣΕ εκτελεί τα δρομολόγια, το δημόσιο έχει τον πρώτο λόγο όσον αφορά το σιδηροδρομικό δίκτυο και τους σταθμούς του Προαστιακού αφού αυτοί ανήκουν στο δημόσιο ΟΣΕ. Έτσι, ό,τι έχει να κάνει με την καθαριότητα, τη φύλαξη, τη λειτουργία ασανσέρ και κυλιόμενων κλιμάκων, τους ηλεκτρονικούς πίνακες πληροφόρησης αλλά και τις ηχητικές ανακοινώσεις (που τώρα δεν υπάρχουν) πρέπει να γίνει ή να μη γίνει με διαδικασίες και ρυθμούς δημοσίου από δημόσιους υπαλλήλους ή εργολάβους του ΟΣΕ.
Ο διαγωνισμός για την εκπαίδευση προσωπικού του ΟΣΕ για την επισκευή ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων στους σταθμούς του Προαστιακού που έγινε πριν από λίγους μήνες, όπως και ο διαγωνισμός που τρέχει αυτή τη στιγμή για τη συντήρηση όλων των ανελκυστήρων και κυλιόμενων κλιμάκων του Προαστιακού (βλ. newsletter ‘Athens Transport News’ #12) για ένα χρόνο είναι ελπιδοφόρες ειδήσεις αλλά όπως λέει και η αγγλική έκφραση, ‘too little, too late’.
Το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα ήταν να πιέσει τον ΟΣΕ και το ελληνικό δημόσιο έτσι ώστε όλοι οι σταθμοί να είναι λειτουργικά άψογοι. Ή, αν όντως ενδιαφερόταν για την άμεση βελτίωση της κατάστασης, να επενδύσει κάποιες χιλιάδες ευρώ (μικρό κομμάτι από τα 500 εκατομμύρια που έχει υποσχεθεί να επενδύσει συνολικά) για τη βελτίωση του μέσου.
Νοιάζεται η ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τον Προαστιακό;
Στις δηλώσεις των Ιταλών (αλλά και Ελλήνων) στελεχών της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και της Ferrovie, δύο είναι τα επαναλαμβανόμενα θέματα: η γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη όπου τα έργα ολοκληρώνονται σταδιακά ως το 2019 και οι δυνατότητες ανάπτυξης των εμπορευματικών μεταφορών στην Ελλάδα. Ούτε λέξη δεν έχει ειπωθεί τα τελευταία χρόνια για τον Προαστιακό της Αθήνας, σε σημείο που αναρωτιέται κανείς αν η ΤΡΑΙΝΟΣΕ θυμάται την ύπαρξή του.
Μέσα στο Σεπτέμβριο αναμένεται να ξεκινήσει η εκπαίδευση των 60 μηχανοδηγών που θα προσλάβει η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, ενώ αμέσως μετά δεν αποκλείεται να υπάρξει και επόμενη “τάξη” με νέους εργαζόμενους. Άγνωστο παραμένει όμως πόσοι από τους 60 θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση δρομολογίων του Προαστιακού της Αθήνας.
Αλλά ακόμα και οι 60 να χρησιμοποιούνταν στον Προαστιακό, η αύξηση των δρομολογίων θα ήταν αδύνατη αφού οι διαθέσιμοι συρμοί σήμερα επαρκούν οριακά. Αυτές τις μέρες η ΤΡΑΙΝΟΣΕ παρουσιάζει στη Θεσσαλονίκη το τρένο που θα δρομολογηθεί στη γραμμή Αθήνα – Θεσσαλονίκη (όταν με το καλό ολοκληρωθούν τα έργα – τουλάχιστον αυτά στο τμήμα Τιθορεά – Δομοκός). Ούτε λέξη όμως δεν έχει ειπωθεί για την ενίσχυση του Προαστιακού της Αθήνας με νέα τρένα (έστω ‘μεταχειρισμένα’ από την Ιταλία ή από άλλες περιοχές της Ελλάδας).
Υπό αυτές τις συνθήκες δεν υπάρχουν ελπίδες πως θα δούμε θεαματικές αλλαγές προς το καλύτερο μέσα στο προσεχές μέλλον.
Τα κυριότερα προβλήματα του Προαστιακού
Θα μπορούσαμε απλά να κάνουμε copy-paste των σχετικών άρθρων που έχουμε γράψει τα τελευταία χρόνια:
