Χρονιά αναμονής (για τους επιβάτες) και αδράνειας (για τις συγκοινωνίες) ήταν το 2018. Αν και για ακόμη μία φορά ακούσαμε μεγάλα λόγια από τους υπεύθυνους, είδαμε ελάχιστες πράξεις να γίνονται πραγματικότητα.
Ακόμα και όσον αφορά το ηλεκτρονικό εισιτήριο, η λειτουργία του οποίου υποτίθεται πως θα γινόταν χωρίς προβλήματα μέσα στη χρονιά ενώ η εξυπηρέτηση των επιβατών θα ομαλοποιούνταν, η κατάσταση συνεχίζει να είναι απογοητευτική. Σταθμοί του ΗΣΑΠ παραμένουν μέχρι και σήμερα με ανοικτές τις πύλες, η προμήθεια νέων αυτόματων μηχανημάτων αναμένεται ακόμα, ενώ μέχρι και το πιο απλό και αυτονόητο, η απλοποίηση της λειτουργίας των μηχανημάτων ώστε να περιοριστεί ο χρόνος αναμονής σε αυτά, δεν έχει γίνει ακόμα πραγματικότητα.
Καμία εξέλιξη δεν είχαμε και όσον αφορά την υλοποίηση ενός αναλογικού συστήματος εισιτηρίου (χρέωση ανάλογα με την απόσταση) και την διεύρυνση της κοινωνικής πολιτικής (μείωση τιμής εισιτηρίων για περισσότερους), αν και ο υπουργός είχε προαναγγείλει πως αυτά θα γίνουν περίπου ένα εξάμηνο μετά την ολοκλήρωση της μετάβασης στο ηλεκτρονικό εισιτήριο. Τώρα μάλιστα, ο ΟΑΣΑ πληρώνει για να μάθει τι εισιτήρια χρησιμοποιούν οι επιβάτες μέσω έρευνας αν και υποτίθεται ότι αυτά τα στοιχεία έπρεπε να είναι άμεσα και με ακρίβεια διαθέσιμα μέσω του συστήματος του ηλεκτρονικού εισιτηρίου.
Με βήματα χελώνας συνεχίζονται και οι διαδικασίες που θα οδηγήσουν στην προμήθεια νέων λεωφορείων για τις συγκοινωνίες της Αθήνας. Ο διαγωνισμός που περιμένουμε από το 2017 δεν ξεκίνησε ούτε φέτος καθώς η διαδικασία συγγραφής των τεχνικών προδιαγραφών των νέων οχημάτων (από ιδιώτη) βρίσκονταν σε εξέλιξη για το μεγαλύτερο μέρος της χρονιάς.
Την ίδια στιγμή δεν πραγματοποιήθηκε καμία νέα πρόσληψη στις συγκοινωνίες τη στιγμή που οι αποχωρήσεις εργαζομένων λόγω συνταξιοδοτήσεων ή μετατάξεων σε άλλους φορείς του δημοσίου συνεχίζονται αμείωτες.
Όσες ελπίδες είχαμε και για βελτίωση της λειτουργίας των αστικών συγκοινωνιών με τη συμβολή του υπερταμείου διαψεύστηκαν, αφού η Ε.Ε.ΣΥ.Π. δεν έχει ακόμα ενεργό ρόλο σε αυτές με τις (κομματικές) διοικήσεις να παραμένουν μέχρι και σήμερα στη θέση τους.
Ακόμα και στον ιδιωτικό Προαστιακό, σχεδόν τίποτα δεν άλλαξε με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ να βρίσκεται σε συνεχή πόλεμο με το δημόσιο τη στιγμή που οι επιβάτες του μέσου συνεχίζουν να ταλαιπωρούνται.
Έτσι, μόνο περίεργο δεν πρέπει να φαίνεται που η πλειοψηφία των επιβατών θεωρεί πως η κατάσταση στις συγκοινωνίες της Αθήνας χειροτέρεψε μέσα στη χρονιά, ενώ και οι βαθμολογίες που έδωσαν σε όλα τα μέσα μειώθηκαν και αυτές όπως έδειξε η φετινή μεγάλη έρευνα του Athens Transport για τις συγκοινωνίες της Αθήνας.
Αν και διακινδυνευμένο να κάνουμε προβλέψεις, (οι περυσινές μας προσδοκίες διαψεύστηκαν πανηγυρικά), ετοιμάσαμε και φέτος μία λίστα με τις 10 σημαντικότερες εξελίξεις που περιμένουμε στις συγκοινωνίες της Αθήνας μέσα στο 2019:
1. Διαγωνισμός/οί για αγορά νέων λεωφορείων
Μετά από μήνες προετοιμασίας, έφτασε η ώρα του διαγωνισμού για την απόκτηση νέων λεωφορείων για τις συγκοινωνίες σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Σε πρώτη φάση θα πραγματοποιηθούν από 1 έως 3 διαγωνισμοί για την απόκτηση 92 λεωφορείων για τον ΟΑΣΑ (τα 12 από αυτά ηλεκτρικά) με χρηματοδότηση της περιφέρειας Αττικής. Στην αναμονή βρίσκονται και άλλοι διαγωνισμοί για αγορά 400 επιπλέον λεωφορείων για την Αθήνα. Η προκήρυξη αναμένεται τους πρώτους μήνες του 2019, ωστόσο, όπως είναι φυσιολογικό, η όλη διαδικασία θα διαρκέσει αρκετούς μήνες με τα πρώτα νέα οχήματα να φτάνουν στην Αθήνα, στην καλύτερη περίπτωση, μέσα στο 2020.
2. Παράδοση 3 νέων σταθμών του Μετρό
Η Κυριακή 30 Ιουνίου 2019 παραμένει η ημερομηνία – στόχος για την παράδοση των τριών πρώτων σταθμών της επέκτασης της γραμμής 3 προς τον Πειραιά. Η κατασκευή των σταθμών Αγία Βαρβάρα, Κορυδαλλός και Νίκαια βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ενώ στις αρχές του 2019 αναμένεται να ξεκινήσει και η ανάπλαση των επιφανειακών χώρων και για αυτό έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαβουλεύσεις με τους δήμους. Αν και η λογική λέει πως θα είναι δύσκολο να τηρηθεί το χρονοδιάγραμμα, οι πιθανότητες οι σταθμοί να παραδοθούν όντως μέσα στο 2019 είναι μεγάλες.
3. Παράδοση της επέκτασης του Τραμ στον Πειραιά
Σε στάδιο ολοκλήρωσης, μετά από πολυετείς καθυστερήσεις, βρίσκονται και οι εργασίες για την επέκταση του Τραμ στο κέντρο του Πειραιά. Επισήμως, η γραμμή θα παραδοθεί «την άνοιξη» αλλά για να φτάσουμε στο σημείο αυτό θα πρέπει να προηγηθούν αρκετές εβδομάδες δοκιμών. Επίσης, η ΣΤΑΣΥ θα πρέπει να λάβει απόφαση για τη διαμόρφωση των νέων δρομολογίων ώστε να μην καταλήξουμε με κάποιο δρομολόγιο – παρωδία τύπου Σύνταγμα Κασομούλη – Πειραιάς.
4. Ομαλοποίηση λειτουργίας ηλεκτρονικού εισιτηρίου
Η πονεμένη υπόθεση της μετάβασης στο ηλεκτρονικό εισιτήριο θα συνεχίσει να ταλαιπωρεί τους επιβάτες των συγκοινωνιών της Αθήνας και το 2019. Επειδή όμως η ελπίδα πεθαίνει τελευταία, είναι πολύ πιθανό να δούμε συγκεκριμένες κινήσεις για την ομαλοποίηση της λειτουργίας του συστήματος. Μεταξύ αυτών: διαγωνισμό για αγορά νέων εκδοτικών μηχανημάτων, απλοποίηση του μενού των μηχανημάτων, κλείσιμο των πυλών σε όλους τους σταθμούς του ΗΣΑΠ, επιτήρηση των πυλών από υπαλλήλους σεκιούριτι και επίλυση τυχών προβλημάτων με τις χρεώσεις σε πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες.
5. Νέες αφετηρίες και τιμές εισιτηρίων στα ΚΤΕΛ Αττικής
Μέσα στο 2019 αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή οι νέες -χαμηλότερες- τιμές εισιτηρίων των ΚΤΕΛ Αττικής, με τα ηλεκτρονικά εισιτήρια του ΟΑΣΑ να γίνονται δεκτά μέσα σε αυτά. Καθώς όμως τα ΚΤΕΛ δεν θα φτάνουν ως το κέντρο της Αθήνας, οι επιβάτες τους θα είναι αναγκασμένοι να χρησιμοποιούν το Μετρό, τον ηλεκτρικό και τον Προαστιακό.
6. Έναρξη έργων υπογειοποίησης στα Σεπόλια
Μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα υπογειοποίησης της σιδηροδρομικής γραμμής στα Σεπόλια, ένα σημαντικό έργο για την ασφάλεια και την αναβάθμιση της περιοχής. Η σύμβαση υπεγράφη το Νοέμβριο και η ολοκλήρωση του έργου αναμένεται ως το 2023.
7. Διαγωνισμός για β’ φάση έργων στο σταθμό Λαρίσης
Εδώ και πολλούς μήνες η ΕΡΓΟΣΕ εμφανίζεται έτοιμη για την προκήρυξη του διαγωνισμού για της β’ φάση των έργων στο σταθμό Λαρίσης. Με την ολοκλήρωση των έργων ο σταθμός θα σταματήσει να θυμίζει εργοτάξιο ενώ θα συνδέεται υπογείως με τον ομώνυμο σταθμό του Μετρό (έπειτα από 20 και πλέον χρόνια αναμονής). Ίσως ό,τι πιο κοντινό σε κανονικό σιδηροδρομικό σταθμό έχει δει η Αθήνα τις τελευταίες δεκαετίες.
8. Προκήρυξη διαγωνισμού για την επέκταση του Προαστιακού προς Λαύριο
«Στις αρχές του 2019» πρόκειται να προκηρυχθεί ο διαγωνισμός για το έργο της επέκτασης του Προαστιακού της Αθήνας από το Κορωπί ως το Λαύριο, σύμφωνα με τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών κ. Σπίρτζη. Το έργο, σύμφωνα με τον ίδιο, θα γίνει πριν από την επέκταση της Αττικής Οδού ως το Λαύριο και ανεξάρτητα από αυτή αν και τους προηγούμενους μήνες τα σενάρια ήθελαν την κατασκευή της επέκτασης να δίνεται ως αντάλλαγμα για την επέκταση της σύμβασης παραχώρησης της Αττικής Οδού. Αν πρόκειται για ψέμα του υπουργού ή για πραγματικότητα, θα το διαπιστώσουμε τους επόμενους μήνες.
9. Έναρξη εργασιών για επαναλειτουργία τμημάτων του Προαστιακού
Το 2018 ακούσαμε λόγια, το 2019 περιμένουμε έργα. Η Motor Oil έχει αναλάβει με δικά τις έξοδα τις μελέτες και τα έργα για την ανάταξη του τμήματος της παλιάς μετρικής γραμμής από τους Αγίους Θεοδώρους ως τον Ισθμό ενώ η (υπό ιδιωτικοποίηση) Ελληνικά Πετρέλαια έχει αναλάβει τις μελέτες για τα έργα στο τμήμα ΣΚΑ – Ελευσίνα της ίδιας γραμμής. Τα έργα στο τμήμα αυτό θα τα αναλάβει η ΕΡΓΟΣΕ επομένως δεν πρόκειται να δούμε δρομολόγια εκεί στο άμεσο μέλλον.
10. Βελτίωση λειτουργίας και υποδομών του Προαστιακού
Πάντα περιλαμβάνουμε και κάτι που δεν είναι τόσο ρεαλιστικό αλλά περισσότερο δική μας προσδοκία. Όπως έχει η κατάσταση σήμερα, ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ΟΣΕ βρίσκονται σε πόλεμο και δεν φαίνεται να υπάρχει ελπίδα για βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας του Προαστιακού της Αθήνας. Όσα εξαρτώνται μόνο από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ (βελτιστοποίηση των δρομολογίων, επέκταση του ωραρίου λειτουργίας) είναι πιο πιθανά, ενώ όσα έχουν να κάνουν με τον ΟΣΕ (επιδιόρθωση βλαβών σε σταθμούς, ηχητικές ανακοινώσεις κλπ.) μάλλον θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα.
Τα υπόλοιπα: εκτός της λίστας έμειναν άλλες εξελίξεις που πολύ δύσκολα θα δούμε να πραγματοποιούνται μέσα στο 2019. Μεταξύ αυτών, οι διαγωνισμοί για την υπογειοποίηση της γραμμής του ΗΣΑΠ στο Φάληρο, για τις επεκτάσεις της γραμμής 4 του Μετρό και για την επέκταση του Τραμ προς το Κερατσίνι, το έργο του σταθμού των ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα και η μείωση των ελλειμμάτων στις αστικές συγκοινωνίες.
Μαζί με τις ευχές για υγεία και καλή τύχη σε όλους εσάς, ας ευχηθούμε το 2019 να φέρει περισσότερες καλές ειδήσεις για τις συγκοινωνίες της Αθήνας.