Μόνο με ροδοπέταλα δεν θα είναι στρωμένος ο δρόμος για τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών της επόμενης κυβέρνησης, όσον αφορά τις συγκοινωνίες της Αθήνας. Οι εποχές που υπήρχε η έννοια της περιόδου χάριτος έχουν περάσει ανεπιστρεπτί καθώς τα προβλήματα για τους επιβάτες των μέσων μαζικής μεταφοράς της Αθήνας είναι καθημερινά και επείγοντα.
Μία σημαντική διαφορά σε σχέση με το παρελθόν είναι πως ο υπουργός δεν θα «κάνει παιχνίδι» μόνος του αφού οι συγκοινωνίες βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του υπερταμείου το οποίο προς το παρόν κινείται αργά. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ο υπουργός δεν θα έχει ρόλο ή περιθώρια για δράση ενώ το να επικαλεστεί το αντίθετο θα είναι μάλλον ομολογία αποτυχίας.
Ας δούμε 10 ζητήματα τα οποία θα αποτελέσουν πρόκληση για τον επόμενο (ή την επόμενη) υπουργό:
1. Προμήθεια νέων λεωφορείων και σχεδιασμός για το μέλλον
Η ημερομηνία υποβολής προσφορών στο διαγωνισμό για τα 750 λεωφορεία για τις συγκοινωνίες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης έχει ήδη μετατεθεί για το Σεπτέμβριο, εκκρεμεί όμως το ζήτημα της χρηματοδότησης, χωρίς την οποία δεν μπορεί να υπογραφεί καμία σύμβαση. Εκκρεμεί επίσης ένας ακόμα διαγωνισμός για 92 λεωφορεία με χρηματοδότηση από την περιφέρεια Αττικής. Πέρα από τους διαγωνισμούς αυτούς, οι συγκοινωνίες της Αθήνας χρειάζονται ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για την ανανέωση ολόκληρου του στόλου των λεωφορείων και την εξασφάλιση ότι αυτός θα βρίσκεται σε καλή κατάσταση.
2. Ασφάλεια
Το ζήτημα της ασφάλειας δεν περιορίζεται μόνο στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά ειδικά σε αυτά η κατάσταση έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια. Τόσο στο κέντρο της Αθήνας όπου συμμορίες καταδυναστεύουν ντόπιους και τουρίστες σε σταθμούς του Μετρό, όσο και στα δυτικά, όπου οι σταθμοί και οι συρμοί του Προαστιακού φιλοξενούν εμπόρους και χρήστες ναρκωτικών. Είναι προφανές πως χρειάζεται γενικότερα να παρθούν μέτρα που αφορούν ακόμα και την δικαιοσύνη αλλά σίγουρα υπάρχουν περιθώρια δράσης ειδικά στις συγκοινωνίες για την βελτίωση της ασφάλειας όπου υπάρχουν σημαντικά προβλήματα.
3. Τιμολογιακή πολιτική
Οι τιμές των εισιτηρίων της Αθήνας έχουν παγώσει τα τελευταία χρόνια. Πλέον, πιθανή είναι κάποια δραστική αλλαγή, όπως η χρέωση ανάλογα με την απόσταση η οποία εξάλλου έχει εξαγγελθεί και από τη σημερινή κυβέρνηση χωρίς να γίνει πραγματικότητα. Η νέα κυβέρνηση θα κληθεί επίσης κατά τη διάρκεια της θητείας της να θωρακίσει την κοινωνική πολιτική στις συγκοινωνίες, δηλαδή το μειωμένο εισιτήριο και την δωρεάν μετακίνηση για συγκεκριμένες κατηγορίες συμπολιτών μας.
4. Ηλεκτρονικό εισιτήριο και εισιτηριοδιαφυγή
Πολλά μπορούν να γίνουν προκειμένου το σύστημα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου να γίνει πιο χρηστικό. Μία σημαντική εκκρεμότητα που προς το παρόν σκοντάφτει στην έλλειψη χρηματοδότησης αφορά την αγορά περισσότερων αυτόματων μηχανημάτων. Αίτημα της εποχής είναι και η δυνατότητα πληρωμής του κομίστρου με τη χρήση smartphone ή τραπεζικής κάρτας, χωρίς τη μεσολάβηση των εισιτηρίων του ΟΑΣΑ. Από την άλλη μεριά, η επόμενη κυβέρνηση πρέπει να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση της εισιτηριοδιαφυγής στα οποία ενδεχομένως να περιλαμβάνεται η αύξηση των ελέγχων εισιτηρίων που τα τελευταία χρόνια ατόνησαν κυρίως για ιδεολογικούς λόγους.
5. Εργασιακή ειρήνη και απεργίες
Η μείωση των απεργιακών κινητοποιήσεων στις συγκοινωνίες από το 2015 και μετά έγινε αισθητή σε όλους αλλά κάτι μας λέει πως δεν οφείλεται στο ότι όλα πηγαίνουν περίφημα. Τα πράγματα ενδεχομένως να αλλάξουν άρδην από την 8η Ιουλίου (ή από το Σεπτέμβριο). Θα καταφέρει η επόμενη κυβέρνηση να διατηρήσει την εργασιακή ειρήνη, και αν όχι, πώς θα αντιδράσει σε ενδεχόμενο μπαράζ απεργιών στις συγκοινωνίες;
6. Εξασφάλιση ανταλλακτικών και συντήρηση στο Μετρό
Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι Αθηναίοι ήταν περήφανοι για το Μετρό. Σήμερα, η επιδείνωση των υπηρεσιών του είναι σοκαριστική. Πρέπει άμεσα να γίνουν ενέργειες για την εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων για την αγορά των ανταλλακτικών που απαιτούνται. (Δεν θα λέγαμε όχι και στο να μάθουμε ποιοι έχουν ευθύνη για την κατάσταση που βλέπουμε σήμερα). Πάνω από όλα όμως πρέπει να εξασφαλιστεί η οικονομική βιωσιμότητα των συγκοινωνιών για να μην φτάσουμε πάλι στο ίδιο σημείο.
7. Επεκτάσεις Μετρό μέσω παραχώρησης
Οι επεκτάσεις που θα ακολουθήσουν το πρώτο τμήμα της γραμμή 4 του Μετρό, θα κατασκευαστούν με τη μέθοδο της παραχώρησης. Δηλαδή, ο ιδιώτης θα αναλάβει τη λειτουργία του Μετρό, μετά την ολοκλήρωση των έργων. Η Αττικό Μετρό έχει ήδη ξεκινήσει να προετοιμάζει το έδαφος αλλά οι κύριες διαδικασίες θα ξεκινήσουν από την επόμενη κυβέρνηση. Αναμένεται να διαπιστωθεί αν θα υπάρξει πολιτική συναίνεση και πώς θα αντιδράσουν οι εργαζόμενοι αλλά και οι πολίτες.
8. Επαναλειτουργία Τραμ και σχεδιασμός για το μέλλον
Άλλο ένα ζήτημα που θα κληθεί να διαχειριστεί η επόμενη κυβέρνηση αφορά το ζήτημα της κοίτης του Ιλισού και της λειτουργίας του Τραμ. Θα προχωρήσει το «ουτοπικό» έργο της αποκάλυψης του ρέματος που αναμένεται να επηρεάσει πολλαπλώς το κέντρο της Αθήνας ή θα γίνουν οι απαραίτητες επισκευές προκειμένου το Τραμ να επιστρέψει στο κέντρο της Αθήνας το συντομότερο δυνατό; Επιπλέον, πλησιάζει η ώρα για το έργο της επέκτασης του Τραμ προς Κερατσίνι και Πέραμα (εμείς ελπίζουμε και προς Σαλαμίνα) ενώ θα πρέπει να υπάρξει σχεδιασμός και για τις μελλοντικές επεκτάσεις του μέσου στο κέντρο της Αθήνας.
9. Υποδομές Προαστιακού και επεκτάσεις
Αν και η λογική λέει πως η εταιρεία που πραγματοποιεί τα δρομολόγια του Προαστιακού θα πρέπει να έχει πλήρη πρόσβαση σε όλους τους σταθμούς, σήμερα η ΤΡΑΙΝΟΣΕ δεν έχει καν το δικαίωμα να χρησιμοποιήσει τα μεγάφωνα των σταθμών ή να αλλάξει τις καμένες λάμπες. Τα προβλήματα πάντως είναι πολλά και επηρεάζουν όχι μόνο την άνεση αλλά και την ασφάλεια των επιβατών. Δεν ξέρουμε ποιος θα το κάνει, αλλά κάποιος πρέπει να ασχοληθεί άμεσα με τους σταθμούς του Προαστιακού. Επιπλέον, πλησιάζει η ώρα των αποφάσεων για τις επεκτάσεις του Προαστιακού προς Λαύριο και Ραφήνα που ενδεχομένως να συνδυαστούν με τις επεκτάσεις της Αττικής Οδού. Μέχρι σήμερα οι πολίτες έχουν χορτάσει από λόγια και περιμένουν τις πράξεις.
10. Ομιλοποίηση και brand name
Με τη διαδικασία της ομιλοποίησης να είναι σε εξέλιξη, μέσω της μεταφοράς εργαζομένων από την ΣΤΑΣΥ και την ΟΣΥ στον ΟΑΣΑ, η επόμενη κυβέρνηση θα κληθεί να ολοκληρώσει το εγχείρημα. Ο ΟΑΣΑ θα μεγαλώσει σε προσωπικό και αρμοδιότητες ενώ οι άλλες δύο εταιρείας θα ασχολούνται αποκλειστικά με την εκτέλεση των δρομολογίων, υπό τον έλεγχο του ΟΑΣΑ. Και πάλι, οι αντιδράσεις των εργαζομένων ενδέχεται να ενταθούν το επόμενο διάστημα. Ένα ακόμα εγχείρημα που θα βγει στο προσκήνιο αφορά τη δημιουργία ενός κοινού brand name και εταιρικής εικόνας για τις αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας. Ήδη υπάρχει η προεργασία για τις “Συγκοινωνίες Αθηνών” που η σημερινή κυβέρνηση άφησε στην άκρη. Ο καιρός θα δείξει αν οι συγκοινωνίες καταφέρουν να αλλάξουν πραγματικά την εικόνα τους.
— — — —
Σημείωση για δημοσιογράφους – bloggers: Αν χρησιμοποιήσετε το παραπάνω άρθρο, εν μέρει ή ολόκληρο, παρακαλώ τουλάχιστον να αναφέρετε την πηγή (athenstransport.com) και να προσθέσετε ένα σύνδεσμο προς το άρθρο αυτό
