Η ώρα των ευθυνών για το δυστύχημα στη γραμμή του ΗΣΑΠ

Από ανεξάρτητη επιτροπή εμπειρογνωμόνων που θα συσταθεί έπειτα από σχετική εντολή του υπουργού Υποδομών και Μεταφορών θα διερευνηθούν οι ευθύνες για το δυστύχημα της περασμένης εβδομάδας στη γραμμή του ΗΣΑΠ που είχε ως αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του ένας 31χρονος εργοδηγός της ΣΤΑΣΥ.

Η σύσταση της συγκεκριμένης επιτροπής βγάζει στην επιφάνεια το νομικό κενό και την έλλειψη κάποιου φορέα αρμόδιου για τη τη διερεύνηση παρόμοιων περιστατικών στο δίκτυο των μέσων σταθερής τροχιάς, στο σιδηρόδρομο αλλά και γενικότερα στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. 

Εν τω μεταξύ, εν αναμονή του πορίσματος, έχουν αρχίσει να «εκτοξεύονται» κατηγορίες σχετικά με τις ευθύνες της τραγωδίας. Σε δημοσίευμά της την περασμένη Κυριακή, η εφημερίδα Real News έκανε λόγο για «σοβαρές παραλείψεις του διευθύνοντος συμβούλου του οργανισμού, Νίκου Χαιρέτα», μεταφέροντας καταγγελίες εργαζόμενων της ΣΤΑΣΥ. Σύμφωνα με τις καταγγελίες αυτές, «μετά την πρόσκρουση του μηχανήματος με τον συρμό, η διοίκηση δεν κάλεσε την Αστυνομία, ως όφειλε, ενώ απομάκρυνε γρήγορα το μηχάνημα λείανσης, το οποίο φυλάσσεται σε σημείο άγνωστο στους εργαζομένους, χωρίς επίσης κανείς να γνωρίζει αν φυλάσσεται για να αποφευχθεί ενδεχόμενη παραποίηση στοιχείων.»

Όσον αφορά τις συνθήκες του δυστυχήματος, υπάλληλος της εταιρείας δήλωσε στην εφημερίδα πως «μέσα στο μηχάνημα που είχε χαλασμένα φρένα δεν θα έπρεπε να βρίσκονται εργαζόμενοι της ΣΤΑΣΥ, παρά μόνο υπάλληλοι του εργολάβου. Επειδή, όμως, η διοίκηση γνωρίζει ότι η σύμβαση έχει πολλά κενά, παροτρύνει τους εργαζομένους να βοηθούν τους υπαλλήλους της ιδιωτικής εταιρείας.»

Τέλος, σχετικά με τη σύσταση επιτροπής για τη διερεύνηση των αιτιών, σύμφωνα με τις καταγγελίες που μεταφέρει το ρεπορτάζ, «η επιτροπή που όρισε ο Ν. Χαιρέτας για να διερευνηθεί το δυστύχημα απαρτίζεται από διευθυντές και συμβούλους που είναι στενά συνδεδεμένοι με τον ίδιο.»

Αναφορικά με τη σύμβαση μεταξύ της ΣΤΑΣΥ και του εργολάβου, το site enikos.gr δημοσίευσε απόσπασμα της μεταξύ τους σύμβασης, το οποίο αναφέρει πως «όλα τα συνεργεία μας θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από αρμόδιο προσωπικό της αρμόδιας υπηρεσίας, το οποίο θα εξασφαλίζει ασφαλείς συνθήκες, σύμφωνα με τις διατάξεις και τους κανονισμούς της ΣΤΑΣΥ ΑΕ, για την εκτέλεση των εργασιών μας.» Το δημοσίευμα κρίνει πως τα ντοκουμέντα από τη σύμβαση «αποκαλύπτουν ότι την αποκλειστική ευθύνη για τη διασφάλιση ασφαλών συνθηκών έχει η ΣΤΑΣΥ.»

Το ίδιο site επανήλθε αυτή την εβδομάδα με νέο δημοσίευμα που μεταφέρει καταγγελίες του Εκπρόσωπου Εργαζομένων στο ΔΣ της ΣΤΑ.ΣΥ., Σπύρου Ρεβύθη, σύμφωνα με τις οποίες «ο Διευθύνων Σύμβουλος, Νίκος Χαιρέτας, αψήφησε τις οδηγίες του κατασκευαστή, αλλά και όσα αναγράφονται στη σύμβαση, καθώς γινόταν χρήση και συντήρηση από τη λειαντική μηχανή σε ολόκληρη την γραμμή 2, ενώ οι επιβάτες περίμεναν τον επόμενο συρμό.» Το άρθρο συνοδεύεται και από βίντεο το οποίο δείχνει τη μηχανή λείανσης σε λειτουργία να βγάζει σπινθήρες ενώ υποστηρίζεται πως αυτό συνέβη εν ώρα λειτουργίας του Μετρό (σ.σ. στο εν λόγω βίντεο δεν απεικονίζονται επιβάτες ή κάποια άλλη ένδειξη πως τραβήχτηκε σε ώρα λειτουργίας του μέσου.)

Για την ίδια καταγγελία έκανε παρέμβαση ο τομεάρχης Υποδομών και Μεταφορών του ΣΥΡΙΖΑ κ. Νίκος Παππάς ζητώντας εκ νέου την παραίτηση της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ χαρακτηρίζοντάς την ως «πολλαπλά υπόλογη» και ζητώντας την εξέταση των αιτιών του δυστυχήματος από ανεξάρτητη επιτροπή που θα ορίσει η ΡΑΣ. 

Με τις καταγγελίες που εκτοξεύονται κατά της διοίκησης της ΣΤΑΣΥ δεν συμφωνούν όμως όλοι οι εργαζόμενοι. Τα σωματεία ΣΥΝ∆ΙΚΑΤΟ ΣΤΑΘΜΑΡΧΩΝ – ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΠΡΩΤΗ ΓΡΑΜΜΗ και ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟ∆ΗΓΩΝ & ΛΟΙΠΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΚΙΝΗΣΗΣ ΣΤΗ ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε. εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία μιλούν για «γνωστή, και µόνιµα προς συγκεκριμένη κατεύθυνση ανθρωποφαγία» μέσω της οποίας δημιουργείται «αίσθηση αποδιοργάνωσης και αποσύνθεσης της εταιρείας ΣΤΑΣΥ», ενώ καλούν τη διοίκηση «να τοποθετηθεί µε σαφήνεια και να µην αφήσει την εταιρεία βορά και εύκολη λεία σε αλλότρια συμφέροντα».

Η απάντηση της ΣΤΑΣΥ

Την ημέρα του δυστυχήματος, η διοίκηση της ΣΤΑΣΥ προέβη σε διευκρινήσεις σχετικά με το περιστατικό. Σύμφωνα με την ανακοίνωση:

• Στο μηχάνημα λείανσης επέβαιναν 5 συνολικά εργαζόμενοι, 2 υπάλληλοι της ΣΤΑ.ΣΥ. και 3 αλλοδαποί, υπάλληλοι της Γερμανικής εταιρείας που εκτελεί το έργο. Ο εκλιπών είναι υπάλληλος της ΣΤΑ.ΣΥ., ένας υπάλληλος της Αναδόχου εταιρείας νοσηλεύεται με σοβαρά τραύματα και οι λοιποί τρεις επιβαίνοντες είναι καλά στην υγεία τους. 
• Οι υπάλληλοι της ΣΤΑ.ΣΥ. μετακίνησαν σταθμευμένο στο σταθμό «Αττική» συρμό στον τροχιόδρομο μεταξύ των σταθμών «Αττική» και «Άγιος Νικόλαος», ούτως ώστε να προκληθεί ελεγχόμενη σύγκρουση εκτός του σταθμού, με τις μικρότερες το δυνατό υλικές ζημιές. 
• Διερευνάται ο λόγος για τον οποίο δεν λειτούργησαν τα εφεδρικά συστήματα πέδησης του μηχανήματος λείανσης της Αναδόχου εταιρείας. 
• Το έργο λείανσης του τροχιόδρομου ανέλαβε εταιρεία, πιστοποιημένη στο εν λόγω αντικείμενο, μετά από διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού. Στις συμβατικές υποχρεώσεις τις εταιρείας,  είναι μεταξύ άλλων και η συντήρηση και ο έλεγχος των μηχανημάτων. 
• Το τραγικό συμβάν αποδίδεται σε αίτια που αφορούν στον εξοπλισμό της Αναδόχου και η ΣΤΑ.ΣΥ. θα αναζητήσει κάθε είδους ευθύνες για αυτό. 

Την περασμένη Πέμπτη 18 Νοεμβρίου, απαντώντας σε καταγγελίες εργαζόμενων, η ΣΤΑΣΥ ανακοίνωσε τα εξής:

• Σύμφωνα με την ενημέρωση από την Ανάδοχο Εταιρεία, η βλάβη που έχει καταγραφεί στο εν λόγω μηχάνημα λείανσης στις 22 Αυγούστου, αφορούσε στο σύστημα λείανσης και ουδεμία σχέση είχε με το σύστημα πέδησης. Ο «εκτροχιασμός» ήταν η μικρή μετατόπιση ενός από τους 6 άξονες του μηχανήματος εκτός τροχιάς. Ο γερανός της ΣΤΑ.ΣΥ., που διακρίνεται στις φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν, κλήθηκε προληπτικά, δίχως να χρειαστεί να επιχειρήσει. Η επαναφορά του τροχού έγινε με εργαλεία χειρός.
• Όσον αφορά στις καταγγελίες του εκπροσώπου των εργαζομένων στο Δ.Σ. της ΣΤΑ.ΣΥ. για περιστατικό φωτιάς σε ίδιο μηχάνημα λείανσης της Αναδόχου Εταιρείας στη Γραμμή 3 του Μετρό, διευκρινίζεται, πως οι εργασίες λείανσης με αντίστοιχο μηχάνημα δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει στη Γραμμή 3.   
• Η συντήρηση των μηχανημάτων είναι αποκλειστικά και μόνο αρμοδιότητα της Αναδόχου Εταιρείας. Η “SCHWEERBAU GMBH & CO KG” κατά τη διενέργεια του Διαγωνισμού, προσκόμισε τα απαιτούμενα Πιστοποιητικά για την εκτέλεση του έργου, καθώς και Πιστοποιητικά Ασφάλειας και Υγιεινής για εργασίες λείανσης, που διαθέτει από αναγνωρισμένο, Διεθνή Φορέα Πιστοποίησης.
• Από την πρώτη στιγμή, η ΣΤΑ.ΣΥ. με εξώδικο που απέστειλε προς τη Γερμανική εταιρεία, ζήτησε την αναστολή εκτέλεσης των εργασιών μέχρι την ολοκλήρωση της διερεύνησης του δυστυχήματος, επιφυλασσόμενη ακόμη και για την καταγγελία της σύμβασης. Παράλληλα, συστήνεται Επιτροπή Διερεύνησης του δυστυχήματος με τη συμμετοχή εξωτερικού, ανεξάρτητου πραγματογνώμονα.  Η ΣΤΑ.ΣΥ. έχει ζητήσει εξηγήσεις και αναζητά ευθύνες από την Ανάδοχο Eταιρεία, ενώ συνδράμει τις Αρχές στο έργο της διερεύνησης της υπόθεσης

Μία ημέρα αργότερα, ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κώστας Καραμανλής ανακοίνωσε την απόφασή του να συγκροτηθεί Επιτροπή Εξωτερικών Εμπειρογνωμόνων που θα εξετάσουν τα αίτια του δυστυχήματος στη γραμμή 1 προκειμένου να μη «μείνει ούτε μια σκιά στη διαλεύκανση του δυστυχήματος».