Η δωρεάν ή χαμηλού κόστους μετακίνηση με τις αστικές συγκοινωνίες βρίσκεται τελευταία στην επικαιρότητα, ως απάντηση στον πληθωρισμό και την αύξηση της τιμής των καυσίμων, αλλά και της προσπάθειας για επιστροφή των επιβατών στα ΜΜΜ μετά την πανδημία, με χαρακτηριστικότερο το παράδειγμα της Γερμανίας που προσφέρει φτηνά εισιτήρια κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού.
Οι ειδικοί που παραβρέθηκαν στο πρόσφατο συνέδριο MOVE που οργανώθηκε στο Λονδίνο, είχαν όμως και ένα άλλο μήνυμα: η μείωση της τιμής του κομίστρου από μόνη της δεν θα επιφέρει τη βελτίωση των συγκοινωνιών που χρειάζονται οι πόλεις.
Χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, η Γερμανία και η Ιρλανδία έχουν πρόσφατα προβεί σε προσωρινές μειώσεις στις τιμές των εισιτηρίων των ΜΜΜ ως απάντηση στην κρίση του κόστους ζωής. Παράλληλα, ένα πιλοτικό πρόγραμμα που εφαρμόζεται στην Κορνουάλη της Αγγλίας προσφέρει φθηνότερες μετακινήσεις με λεωφορείο για να ενθαρρύνει τους ανθρώπους να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους και να χρησιμοποιήσουν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς.
Ο Stephen Joseph, υπεύθυνος της έκδοσης Smart Transport and Επισκέπτης Καθηγητής στην Μονάδα Έρευνας Έξυπνης Κινητικότητας του Πανεπιστημίου του Hertfordshire, δήλωσε: «Το ζήτημα των δωρεάν και φθηνών δημόσιων συγκοινωνιών έχει γίνει πολύ σημαντικό για την επιστροφή στα μέσα μαζικής μεταφοράς, αλλά επίσης και ως μέρος της απάντησης στην κλιματική αλλαγή. Θα είναι πολύ ενδιαφέρον να δούμε πώς θα πάει [η δοκιμή στην Κορνουάλη] όχι μόνο για τους κατοίκους της αγροτικής περιοχής αλλά επίσης και όσον αφορά το κομμάτι των επισκεπτών, αφού πρόκειται για μία πολύ τουριστική περιοχή».
Η εμπειρία από τη Μαδρίτη και το Ταλίν
Η Lola Ortiz Sanchez, Γενική Διευθύντρια Σχεδιασμού και Υποδομών Κινητικότητας της Μαδρίτης, λέει ότι οι πρωτοβουλίες για δωρεάν μετακίνηση έχουν φέρει αποτελέσματα στην ισπανική πρωτεύουσα. Για δύο ημέρες τον Ιανουάριο και τον Απρίλιο, οι κάτοικοι μπορούσαν να χρησιμοποιούν τα αστικά λεωφορεία δωρεάν. Οι ημερομηνίες συνέπεσαν με την επιστροφή στο σχολείο και στην εργασία μετά τις διακοπές των Χριστουγέννων και του Πάσχα, όταν αναμενόταν μεγαλύτερη κίνηση.
Λόγω της πανδημίας, περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποίησαν αυτοκίνητα, αλλά σύμφωνα με την Ortiz Sanchez το μέτρο αυτό ώθησε περισσότερους να χρησιμοποιήσουν ξανά τα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι δωρεάν για τους κατοίκους του Ταλίν στην Εσθονία, εκεί όπου εδρεύει ο Dmitri Pivovarov, Αντιπρόεδρος Ενοικιάσεων της Bolt. Ο ίδιος δήλωσε σχετικά: «Φυσικά, [η δωρεάν μετακίνηση] αυξάνει τη χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών, αλλά αυτό που βλέπουμε είναι ότι δεν αρκεί για να αφήσουν οι πολίτες τα Ι.Χ. Έχει να κάνει με την ευκολία. Εάν δεν υπάρχουν αρκετά δρομολόγια, οι άνθρωποι θα εξακολουθούν να βασίζονται στα Ι.Χ. για να μετακινηθούν».
Ο Pivovarov εβαλε και στο κάδρο το θέμα του πάρκινγκ: «Εάν η στάθμευση είναι δωρεάν και εύκολη να βρεθεί, όσο και να βελτιωθούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς, η μικροκινητικότητα ή οτιδήποτε άλλο, πολλοί άνθρωποι θα συνεχίσουν να οδηγούν».
Μαθήματα από το Λουξεμβούργο
Το Λουξεμβούργο είναι από τις πιο γνωστές περιπτώσεις παροχής δωρεάν μετακινήσεων με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Η μικρή ευρωπαϊκή χώρα κατέστησε δωρεάν όλες τις δημόσιες συγκοινωνίες το 2020, συμπεριλαμβανομένων των λεωφορείων, τρένων και τραμ τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους επισκέπτες, με τη χρηματοδότηση να προέρχεται από τους φόρους.
Ο François Bausch, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Υπουργός Κινητικότητας και Δημοσίων Έργων, δήλωσε ότι η δωρεάν δημόσια συγκοινωνία είναι «το κερασάκι στην τούρτα, αλλά δεν είναι η τούρτα». Όπως είπε, μια ευρύτερη στρατηγική για την αύξηση της αποδοτικότητας των μέσων είναι πολύ πιο σημαντική. Για να γίνει αυτό απαιτούνται «πρωτοφανείς επενδύσεις». Σύμφωνα με τον ίδιο, «το κύριο πράγμα που πρέπει να γίνει είναι η μεταμόρφωση ολόκληρου του συστήματος ώστε αυτό να γίνει πολυτροπικό», (intermodal), προσθέτοντας πως «οι λύσεις βρίσκονται στον συνδυασμό κάθε μέσου μεταφοράς που είναι διαθέσιμο».
Η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου ξεκίνησε πρόσφατα ένα νέο σχέδιο κινητικότητας με ορίζοντα το 2035 για ένα δίκτυο ικανό να χειρίζεται 40% περισσότερες μετακινήσεις από ό,τι το 2017, αφού αυτή είναι και η προβλεπόμενη αύξησή τους.
Περιλαμβάνει τη χρήση λωρίδων συνεπιβατισμού (carpooling), την επέκταση του δικτύου σιδηροδρόμου και τραμ, προτεραιοποίηση των λεωφορείων και ένα εθνικό δίκτυο προδηλατόδρομων.
«Πρέπει να μετακινούμε ανθρώπους, όχι οχήματα», σχολίασε ο Bausch υποστηρίζοντας ότι στις αστικές περιοχές, η δωρεάν δημόσια συγκοινωνία θα πρέπει να θεωρείται «κοινωφελής υπηρεσία», χαρακτηρίζοντας παράλληλα την τιμή των εισιτηρίων του μετρό στο Λονδίνο ως «τρελή».
Το Λουξεμβούργο, το οποίο έχει περίπου 650.000 κατοίκους, είναι μια από τις πλουσιότερες χώρες στον κόσμο, αλλά ο Bausch είπε: «Στο τέλος της ημέρας, πρέπει να υπολογίσεις την απόδοση της επένδυσης και τι μπορεί να σας προσφέρει, ώστε η αστική περιοχή να μπορεί να λειτουργήσει και στο μέλλον.” Η βελτίωση της ποιότητας ζωής, βελτιώνει επίσης την ελκυστικότητα της πόλης και φέρνει επενδύσεις, σύμφωνα με τον ίδιο.
Πηγή: cities-today.com
athenstransport.com
