Το παράδειγμα των ΚΤΕΛ ακολουθεί ο ΟΑΣΑ θέλοντας να δώσει στους επιβάτες των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας τη δυνατότητα να μετακινούνται χωρίς εισιτήριο αλλά με τη χρήση των τραπεζικών τους καρτών ή έξυπνων συσκευών όπως smartphone και smartwatch μέσω ηλεκτρονικών πορτοφολιών τύπου Google Pay ή Apple Pay. Ο οργανισμός προωθεί σήμερα τη σημαντικότερη αναβάθμιση του συστήματος του ηλεκτρονικού εισιτηρίου μετά την υπογραφή της σύμβασης ΣΔΙΤ για το έργο τα τέλη του 2014.
Πριν από λίγες μέρες, το Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού έλαβε απόφαση για την «Αλλαγή ΟΑΣΑ Περιόδου Λειτουργίας», σύμφωνα και με τις προβλέψεις της σύμβασης του έργου, ουσιαστικά δηλαδή την τροποποίηση της λειτουργίας του Αυτόματου Συστήματος Συλλογής Κομίστρου, η λειτουργία του οποίου από τον ανάδοχο βάση της σύμβασης παραχώρησης, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2026.
Η σημαντικότερη από τις αλλαγές αφορά τη δυνατότητα χρήσης τραπεζικών καρτών για τις μετακινήσεις αντί των γνωστών πλαστικών καρτών Ath.ena Card και των χάρτινων εισιτηρίων Ath.ena Ticket. Εξίσου σημαντική είναι και η προώθηση της διαλειτουργικότητας του συστήματος με άλλες εφαρμογές, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στους επιβάτες των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας να χρησιμοποιήσουν τους λογαριασμούς τους και για άλλες υπηρεσίες πέραν της πληρωμής του κομίστρου για τη μετακίνησή τους.
Όπως είχε γίνει προηγουμένως γνωστό, με τη χρήση τραπεζικών καρτών αντί για αγοράς και φόρτσης προϊόντων κομίστρου στα σημερινά εισιτήρια, ο επιβάτης δεν θα χρειάζεται να αναζητά ποιο είναι το πιο συμφέρον εισιτήριο που πρέπει να αγοράσει για τη μετακίνησή του. Το σύστημα θα τον χρεώνει με τη χρήση ορίων τιμών (price cap) για τις μετακινήσεις του ανά μήνα. Έτσι, τελικά θα χρεώνεται σαν να έχει αγοράσει το πιο συμφέρον πακέτο εισιτηρίων για τον ίδιο. Πρόκειται δηλαδή για ένα τρόπο πληρωμής που θα απευθύνεται τόσο σε περιστασιακούς χρήστες των ΜΜΜ και τουρίστες που ενδεχομένως δεν γνωρίζουν τις τιμές και τα είδη των εισιτηρίων αλλά και σε συχνούς χρήστες που σήμερα προτιμούν τα εισιτήρια πολλαπλών διαδρομών, με την πρόσθετη διευκόλυνση ότι δεν θα χρειάζεται να σταματούν σε εκδοτήρια, μηχανήματα έκδοσης εισιτηρίων ή ακόμα και να αγοράζουν εισιτήρια online.
Η μετακίνηση στις συγκοινωνίες της Αθήνας με τη χρήση τραπεζικών καρτών αποτελεί μία εκκρεμότητα πολλών ετών, αφού έχει εφαρμοστεί σε πόλεις του εξωτερικού εδώ και μία δεκαετία. Η Google αναφέρει για παράδειγμα, ότι η χρήση της υπηρεσίας Google Pay για μετακινήσεις με συγκοινωνίες είναι δυνατή σε Αυστραλία, Καναδά, Ινδία, Ιαπωνία, Ρωσία, Σιγκαπούρη, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο και ΗΠΑ, ενώ σύμφωνα με την Apple, η δική της αντίστοιχη υπηρεσία μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε Κίνα, Φινλανδία, Ιαπωνία, Ηνωμένο Βασίλειο, ΗΠΑ, Αυστραλία και Ρωσία. Στο Λονδίνο, η δυνατότητα μετακίνησης με τραπεζικές κάρτες είναι διαθέσιμη εδώ και 11 χρόνια.
Το timing βεβαίως δεν είναι τυχαίο αφού τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα συνεχές “lobbying” από τις εταιρείες τραπεζικών καρτών προς τους οργανισμούς των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς ανά τον κόσμο για την προώθηση των λύσεων αυτών. Υπενθυμίζεται ότι μόλις πριν από δύο μήνες ανακοινώθηκε η συνεργασία δύο χρηματοοικονομικών οργανισμών, ενός εγχώριου και ενός διεθνούς, με 32 ΚΤΕΛ ανά την Ελλάδα, για την προώθηση των ανέπαφων συναλλαγών στα λεωφορεία, αρχής γενομένης από το ΚΤΕΛ Λάρισας. Οι αντίστοιχες συζητήσεις για τη λειτουργία ανάλογου συστήματος στις συγκοινωνίες της Αθήνας είχαν ξεκινήσει τουλάχιστον από το 2018.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα, όπως είχε αναφέρει το Athens Transport τον περασμένο Δεκέμβριο, ήταν ο τρόπος λειτουργίας του συστήματος ηλεκτρονικού εισιτηρίου με βάση προδιαγραφές που καταρτίστηκαν πριν από μία 15ετία και χωρίς δυνατότητα κάποιας σημαντικής αλλαγής χωρίς παρέμβαση στην σύμβαση ΣΔΙΤ.
Πρόσθετες υπηρεσίες με το ηλεκτρονικό εισιτήριο
Ακόμα μία εξέλιξη που έλαβε το «πράσινο φως» από τον ΟΑΣΑ, αφορά την προώθηση του «mobility as a service», δηλαδή της διαλειτουργικότητας του συστήματος του ηλεκτρονικού εισιτηρίου με άλλες υπηρεσίες πέραν της μετακίνησης με τις αστικές συγκοινωνίες.
Ποιες μπορεί να είναι οι υπηρεσίες αυτές; Οι πιθανότητες είναι άπειρες και έχουν να κάνουν με το εύρος των συνεργασιών τις οποίες προτίθεται να συνάψει ο ΟΑΣΑ. Στην καρδιά των υπηρεσιών mobility as a service στο εξωτερικό βρίσκεται η παράλληλη χρήση διάφορων μέσων τα οποία ενδεχομένως να αφορούν πολλούς διαφορετικούς φορείς. Έτσι, γίνεται δυνατή η ενοικίαση ποδηλάτων ή ηλεκτρικών σκούτερ, η μετακίνηση με ταξί ή υπηρεσίες ridesharing τύπου Uber ή ακόμα και η μετακίνηση με μέσα εκτός του συστήματος ΟΑΣΑ όπως υπεραστικά λεωφορεία και πλοία. Όλα αυτά με τη χρήση των γνωστών καρτών μετακίνησης στις συγκοινωνίες της Αθήνας.
Οι προσφερόμενες υπηρεσίες δεν περιορίζονται όμως μόνο στις μετακινήσεις. Μπορεί, εφόσον συναφθούν οι ανάλογες συνεργασίες, να γίνει δυνατή η αγορά εισιτηρίων θεαμάτων (συναυλίες, κινηματογράφος κλπ.), αγορές σε συγκεκριμένα καταστήματα κάθε είδους, ακόμα και με την παροχή εκπτώσεων κ.ά.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
