Η πρωτεύουσα της Εσθονίας, Ταλίν, ήταν μία από τις πρώτες μεγάλες πόλεις του κόσμου που κατάργησαν το εισιτήριο στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς πριν από 10 χρόνια, μία πολιτική απόφαση με στόχο να ανακουφίσει τους πολίτες από την αύξηση του κόστους ζωής.
Σήμερα, φιλόδοξος στόχος της δημοτικής αρχής της πόλης που ψηφίστηκε ως “Πράσινη Ευρωπαϊκή Πρωτεύουσα” για το 2023, είναι να μετατραπεί σε μία «πόλη των 15 λεπτών» προκειμένου οι πολίτες του κάθε προαστίου, τα οποία έχουν τις ρίζες τους στη σοβιετική εποχή, να μπορούν να εργάζονται, να ψωνίζουν, να εξυπηρετούνται από τις κρατικές υπηρεσίες και να διασκεδάζουν χωρίς να χρειάζεται να μετακινούνται για περισσότερα από 15 λεπτά από το σπίτι τους με μέσα φιλικά προς το περιβάλλον.
Σήμερα, οι κάτοικοι του Ταλίν γνωρίζουν ότι πληρώνουν για τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς μέσω των φόρων τους και όχι μέσω εισιτηρίων. Για την επιβίβαση σε κάθε μέσο χρησιμοποιούν μία “πράσινη κάρτα” οι οποία διευκολύνει τις μετακινήσεις τους. Μέσα στην τελευταία δεκαετία, η χρήση των μέσων έχει αυξηθεί κατά 6,5%, με διακυμάνσεις μόνο κατά την περίοδο του κορωνοϊού.
Ο αντιδήμαρχος της πόλης, Vladimir Svet, αναγνωρίζει πως οι δωρεάν μετακινήσεις δεν αποτελούν πανάκεια για όλα τα προβλήματα της πόλης αλλά αποτελούν ένα σημαντικό κίνητρο για τη μείωση της χρήσης των ΙΧ. Επιπλέον όμως, απαιτείται η αναδιαμόρφωση του δικτύου των λεωφορείων αλλά και η βελτίωση των υποδομών για τους πεζούς.
Σήμερα, το Ταλίν κατασκευάζει μία νέα γραμμή Τραμ που θα ενώνει το λιμάνι, ένα νέο σιδηροδρομικό σταθμό με δρομολόγια προς την Ανατολική Ευρώπη και το αεροδρόμιο της πόλης. Στους δρόμους γίνονται παντού έργα για την κατασκευή νέων ποδηλατόδρομων και τη βελτίωση του οδοστρώματος για πεζούς και ποδηλάτες. Η πόλη χρησιμοποιεί τα δεδομένα της επιβατικής κίνησης τα οποία εξάγονται μέσω αισθητήρων σε λεωφορεία και στάσεις Τραμ, αλλά και το διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, προκειμένου να σχεδιάσει νέες γραμμές που θα ενώνουν διαφορετικά προάστια μεταξύ τους.
Ο Svet αναφέρεται και σε ένα κύριο πρόβλημα των αναδιοργανώσεων των λεωφορειακών γραμμών που δημιουργεί δυσκολίες: οι επιβάτες που χρησιμοποιούν ένα λεωφορείο για πολλά χρόνια ίσως και δεκαετίες, συνδέονται ακόμα και συναισθηματικά με τις γραμμές αυτές και δυσκολεύονται να συνηθίσουν τις αλλαγές. Η πραγματική πρόκληση, λέει ο αντιδήμαρχος, δεν είναι να τραβήξεις νέες γραμμές στο χάρτη, αλλά να πείσεις τους πολίτες πως οι αποφάσεις αυτές είναι προς το συμφέρον τους.
Μία άλλη πρόκληση είναι η ανάδειξη του αυτοκινήτου σε ένα σύμβολο στάτους μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης που οδήγησε σε μία στροφή προς τον ατομικισμό που αντιπροσωπεύει η χρήση των ΙΧ από τη δεκαετία του 90. Σήμερα, ένα στα τρία αυτοκίνητα στην Εσθονία είναι άνω των 20 ετών ενώ η κυβέρνηση σχεδιάζει έναν νέο φόρο με στόχο οι πολίτες να στραφούν σε μέσα πιο φιλικά στο περιβάλλον.
Η Εσθονία είναι μία χώρα που έχει αγκαλιάσει τη σύγχρονη τεχνολογία και έτσι δε θα μπορούσε να μείνει εκτός των εξελίξεων γύρω από την αυτόνομη οδήγηση. Από το Σεπτέμβριο βρίσκεται σε εξέλιξη η δοκιμαστική λειτουργία μίας γραμμής mini λεωφορείων χωρίς οδηγό της εταιρείας Auve Tech OÜ τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά επιβατών από και προς χωριά όπου δε συμφέρει η δρομολόγηση μεγαλύτερων λεωφορείων. Στο λεωφορείο επιβαίνει πάντως οδηγός που μπορεί να παρέμβει αν χρειαστεί αλλά η μεγαλύτερη πρόκληση είναι ότι οι υπόλοιποι οδηγοί δε γνωρίζουν ακόμα πώς να αντιμετωπίσουν ένα αυτόνομο όχημα.
Το φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον της χώρας ευνοεί τη δημιουργία νεοφυών επιχειρήσεων στον τομέα των μεταφορών, όπως είναι για παράδειγμα η Bikeep, μία εταιρεία με υπηρεσίες για ασφαλές πάρκινγκ ποδηλάτων. Η εταιρεία τοποθετεί μεταλλικές θέσεις στάθμευσης ποδηλάτων σε συνεργαζόμενες επιχειρήσεις οι οποίες κλειδώνουν και ξεκλειδώνουν με τη χρήση εφαρμογής, επιτρέποντας στους ποδηλάτες να παρκάρουν με ασφάλεια χωρίς να κουβαλούν μαζί τους κλειδαριά.
Το μεγαλύτερο κίνητρο για τους χρήστες είναι πως η χρήση του ασφαλούς παρκαρίσματος είναι εντελώς δωρεάν, αφού το κόστος επωμίζονται οι συνεργαζόμενες επιχειρήσεις. Η εταιρεία έχει ήδη επεκταθεί σε δεκάδες πόλεις του εξωτερικού, ένας μόνο από τους τρόπους με τους οποίους η Εσθονία δείχνει την εξωστρέφειά της.
Τον ερχόμενο Δεκέμβριο, το Μοντπελιέ της Γαλλίας αναμένεται να γίνει η επόμενη μεγάλη πόλη που καταργεί το εισιτήριο στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Νωρίτερα φέτος, ειδικοί από τη Γαλλία επισκέφτηκαν το Ταλίν για να δουν πώς λειτουργεί το σύστημα στην πρωτεύουσα της Εσθονίας, που πλέον διαθέτει την εμπειρία και την τεχνογνωσία ώστε να εξάγει τις καινοτομίες της και στον τομέα των μεταφορών.
Πηγή: euronews.com, επιμέλεια: Αλέξανδρος Λιάρος
athenstransport.com
