Όπως και να το δει κανείς, η υπουργική απόφαση σχετικά με τα δικαιώματα των επιβατών στις αστικές και υπεραστικές μεταφορές, η οποία επικεντρώνεται στα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία, δεν είναι ιδιαίτερα τιμητική για τον κλάδο των μεταφορών.
Αν και αφορμή για την αναδιαμόρφωση των συγκεκριμένων κανονισμών ήταν κάποια περιστατικά απρεπούς συμπεριφοράς εργαζόμενων στις συγκοινωνίες προς επιβάτες με αναπηρία που ήδη αντιμετώπιζαν δυσκολίες στη μετακίνησή τους, με την απόφαση αυτή ουσιαστικά πιστοποιείται πόσο πίσω έχει μείνει η προσβασιμότητα στη χώρα μας και στον συγκεκριμένο τομέα.
Είναι προφανές πως η σωματική ακεραιότητα των ατόμων με αναπηρία, όπως και του κάθε επιβάτη, δεν θα πρέπει να μπαίνει σε κίνδυνο κατά την μετακίνησή του. Αυτό όμως δεν πρέπει να γίνεται μέσω «κατ’ εξαίρεσης» αποκλεισμού του από τα μέσα μεταφοράς, αλλά μέσω μετατροπής του συνόλου των μέσων μεταφοράς σε πλήρως προσβάσιμα προς όλους.
Επιπλέον, είναι αντιφατικό ο κανονισμός που αναφέρει πως το σύνολο των πολιτών και ιδιαίτερα τα άτομα με αναπηρία ή άτομα με μειωμένη κινητικότητα έχουν δικαίωμα στη μετακίνηση χωρίς καμία άμεση ή έμμεση διάκριση τη στιγμή που στην ακριβώς επόμενη παράγραφο γίνεται λόγος για κατ’ εξαίρεση αποκλεισμό των ατόμων αυτών για λόγους ασφαλείας.
Διάκριση αποτελεί ακόμα και η απαίτηση προς τα άτομα με αναπηρία να βρίσκονται σε σταθμούς υπεραστικών λεωφορείων τουλάχιστον μία ώρα πριν την αναχώρηση του δρομολογίου τους ώστε να εξυπηρετηθούν ανάλογα με τις ανάγκες τους.
Αυτό που θα περιμέναμε, και ελπίζουμε να δούμε σύντομα, είναι κάποια απόφαση περί καθολικής προσβασιμότητας στο σύνολο των μεταφορών, είτε πρόκειται για αστικές, είτε για υπεραστικές, που θα περιλαμβάνει και συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα προκειμένου να πραγματοποιηθούν οι σχετικές επεμβάσεις στις υποδομές και τα μέσα έτσι ώστε να λάβουν τέλος οι «κατ’ εξαίρεση» διακρίσεις.
* * *
Η καθιέρωση αποζημιώσεων για παραβιάσεις του κανονισμού επιβατών είναι προφανώς μία σωστή και αυτονόητη κίνηση. Αυτό που όμως δεν ξέρουμε είναι το πώς θα πιστοποιούνται οι παραβάσεις αυτές. Έχουμε ακούσει αμέτρητες ιστορίες από επιβάτες οι οποίοι προχώρησαν σε καταγγελίες προς συγκοινωνιακούς φορείς με αφορμή την προβληματική εξυπηρέτησή τους για να λάβουν τελικά απάντηση (με καθυστέρηση ή χωρίς) πως η διερεύνηση του περιστατικού έδειξε πως η καταγγελία δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί.
Είτε λοιπόν πρέπει να αλλάξει ο τρόπος διερεύνησης των καταγγελιών των επιβατών, είτε οι επιβάτες θα είναι αναγκασμένοι να μετακινούνται με το χέρι στην κάμερα του κινητού τους για να έχουν αποδείξεις για το τι πήγε στραβά.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com