Σε διαδικασία επανεκκίνησης της διερεύνησης συμβάντων που έλαβαν χώρα στον ελληνικό σιδηρόδρομο τα τελευταία χρόνια βρίσκεται η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων μετά και την πίεση που ασκήθηκε προς την κατεύθυνση αυτή από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Μεταξύ αυτών, παρασύρσεις πεζών από αμαξοστοιχίες, εκτροχιασμός τρένου που συνέβη πριν από τρία χρόνια, καθώς και η παραβίαση φωτοσήματος στον Προαστιακό από μηχανοδηγό τον περασμένο Δεκέμβριο.
Στην τελευταία συνεδρίαση της ολομέλειας της ρυθμιστικής αρχής, εξετάστηκαν δύο σιδηροδρομικά ατυχήματα με παρασύρσεις πεζών σε διαβάσεις: το πρώτο συνέβη στις 4 Σεπτεμβρίου 2023 στη Θεσσαλονίκη και είχε ως αποτέλεσμα το θανάσιμο τραυματισμό – αυτοκτονία πεζής γυναίκας από την επιβατική αμαξοστοιχία 53 στην περιοχή Μυτιληνάκια, ενώ το δεύτερο την 1 Ιανουαρίου 2024 στα Σεπόλια όπου ένα άτομο τραυματίστηκε σε διάβαση από την επιβατική αμαξοστοιχία 57.
Η διερεύνηση των περιστατικών αυτών ξεκίνησε με απόφαση που εκδόθηκε στις 19 Μαρτίου, μία εβδομάδα μετά από τη σύσκεψη στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για θέματα ασφάλειας στο σιδηρόδρομο.
Σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΣ, η Hellenic Train δεν ήταν ιδιαίτερα συνεργάσιμη ως προς τη διερεύνηση του πρώτου περιστατικού αφού δεν απέστειλε κάποιο πόρισμα στη ρυθμιστική αρχή. Αν και από τη διερεύνηση προέκυψε ότι αίτιο του ατυχήματος ήταν η παρουσία της γυναίκας πάνω στις γραμμές, διαπιστώθηκαν επίσης παραβάσεις της Hellenic Train ως προς τη στελέχωση της εμπλεκόμενης αμαξοστοιχίας.
Συγκεκριμένα, στο πιστοποιητικό του μηχανοδηγού δεν αναγράφονταν οι τύποι του τροχαίου υλικού για τους οποίους είχε άδεια μηχανοδήγησης. Παρόμοια παράβαση υπήρξε και στη δεύτερη περίπτωση, αφού η άδεια της μηχανοδηγού της αμαξοστοιχίας δεν ανέφερε τους τύπους των τρένων για τους οποίους η άδειά της έχει ισχύ.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε πως και οι δύο αμαξοστοιχίες δεν διέθεταν δεύτερο μηχανοδηγό, κατά παράβαση της διάταξης που ορίζει πως σε τμήματα γραμμών όπου η επιτρεπόμενη ταχύτητα ξεπερνά τα 120 χλμ/ώρα ενώ παράλληλα δεν εποπτεύονται από σύστημα ασφαλείας ETCS, απαιτείται η στελέχωση των τρένων με δύο μηχανοδηγούς για λόγους ασφαλείας.
Κατόπιν αυτών, στην Hellenic Train επιβλήθηκε πρόστιμο ύψους 100.000 ευρώ λόγω υποτροπής, παράλληλα με σύσταση για συμμόρφωση με τους κανονισμούς, με την απειλή νέου προστίμου σε αντίθετη περίπτωση. Παράλληλα, για τις ίδιες παραβάσεις, η Ρ.Α.Σ. εκκίνησε διαδικασία ακρόασης της Hellenic Train.
Σημειώνεται ότι η εταιρεία έχει τη δυνατότητα να προσφύγει κατά των αποφάσεων της Ρ.Α.Σ. εντός 30 ημερών.
Ακρόαση για την παραβίαση σηματοδότη
Κατά την ίδια συνεδρίαση, αποφασίστηκε η αυτεπάγγελτη έρευνα και η κλήση σε ακρόαση της Hellenic Train αλλά και του ΟΣΕ σχετικά με το συμβάν παραβίασης σηματοδότη που συνέβη στις 23 Δεκεμβρίου 2023 από αμαξοστοιχία του Προαστιακού στο σταθμό των Αχαρνών. Ήδη από τον Φεβρουάριο, η ΡΑΣ είχε ζητήσει την αποστολή πορισμάτων τόσο από τους δύο φορείς, όσο και από τον Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ. (Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών).
Στο δικό της πόρισμα, η Hellenic Train ανέφερε πως ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχίας 1313 έσφαλε καθυστερώντας να πεδήσει προ του φωτοσήματος P668, εφαρμόζοντας ακαριαία πέδη κατά τη διέλευση από αυτό και υπερβαίνοντάς το χωρίς όμως να προκαλέσει πρόβλημα στη ρύθμιση της κυκλοφορίας. Για το λόγο αυτό δεν κλήθηκε να παλινδρομήσει (σ.σ. να κινηθεί με την όπισθεν) προκειμένου να απελευθερώσει το κύκλωμα.
Παράλληλα όμως, η Hellenic Train αναφέρει πως οι συνομιλίες με τον χειριστή του ΣΚΑ (υπάλληλο του ΟΣΕ) δεν ήταν σύμφωνες με τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης και Κυκλοφορίας, ενώ απάντησε στη ΡΑΣ πως τα στοιχεία του ταχογράφου της εμπλεκόμενης αμαξοστοιχίας δεν είναι διαθέσιμα.
Σύμφωνα με το πόρισμα του ΟΣΕ, ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχίας έπρεπε να είχε προετοιμαστεί εγκαίρως για πέδηση αφού 1.200 μέτρα πριν από το κόκκινο φωτόσημο είχε διέλθει από το προειδοποιητικό φωτόσημο Ρ646 χρώματος πορτοκαλί. Όσον αφορά τις συνομιλίες με το ρυθμιστή κυκλοφορίας, ανέφερε ότι η μη αναφορά του στοιχείου της αμαξοστοιχίας και η χρήση της λέξης «Κιάτο» δικαιολογείται αφού ήταν η μοναδική αμαξοστοιχία προερχόμενη από το σταθμό.
Κατά τη διερεύνηση του συμβάντος, η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων διαπίστωσε πως ο μηχανοδηγός υπερέβη κόκκινο φωτόσημο κατά παράβαση αρκετών κανονισμών. Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι στην καμπίνα μηχανοδήγησης είχε παρουσία εκπαιδευόμενος μηχανοδηγός, χωρίς ο κύριος μηχανοδηγός να είναι ενταγμένος στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκπαιδευτών Μηχανοδηγών και Υποψήφιων Μηχανοδηγών ώστε να δικαιολογηθεί η παρουσία του εκπαιδευόμενου.
Τέλος, όπως διαπιστώθηκε, ο μηχανοδηγός της αμαξοστοιχίας δεν είχε εκπαιδευτεί από προσωπικό με πιστοποίηση εκπαιδευτή (!).
Κατόπιν αυτών, η Hellenic Train και ο ΟΣΕ κλήθηκαν σε διαδικασία ακρόασης από την Ρ.Α.Σ. ώστε να σχηματιστεί πλήρης εικόνα για τα γεγονότα, μαζί με την κατάθεση έγγραφου υπομνήματος.
Ακρόαση και για εκτροχιασμό στις Σέρρες
Κλήση για ακρόαση και για άλλο συμβάν που αφορά εκτροχιασμό εμπορικής αμαξοστοιχίας στις Σέρρες το 2021 έλαβε πριν από λίγες μέρες η Hellenic Train από τη ΡΑΣ.
Το συμβάν αφορά εκτροχιασμό δύο βαγονιών εμπορικής αμαξοστοιχίας που μετέφερε πετρέλαιο για τον Ελληνικό Στρατό μεταξύ Θεσσαλονίκης και Αλεξανδρούπολης και συνέβη στις 25 Αυγούστου 2021, έχοντας ως αποτέλεσμα να κλείσει η γραμμή για αρκετό διάστημα.
Η Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων είχε ξεκινήσει αυτεπάγγελτη έρευνα για το συμβάν στις αρχές του 2022, ενώ τον Μάρτιο τον Μάρτιο του ίδιου έτους, η Μονάδα Ασφάλειας Σιδηροδρόμων της αρχής εισηγήθηκε προς την ολομέλεια πως η Hellenic Train είχε πραγματοποιήσει συγκεκριμένες παραβάσεις της σιδηροδρομικής νομοθεσίας σχετικά με το όριο ταχύτητας και τη στελέχωση των τρένων, αλλά και τις διαδικασίες εκπαίδευσης και πιστοποίησης των μηχανοδηγών και στελέχωσης των τρένων.
Ακολούθησαν δύο έτη χωρίς καμία περαιτέρω ενέργεια μέχρι την περασμένη εβδομάδα (δύο χρόνια μετά την εισήγηση) όταν η ολομέλεια της Ρ.Α.Σ. κάλεσε και επισήμως την Hellenic Train σε ακρόαση σχετικά με τις παραπάνω παραβάσεις, ενώ παράλληλα της επέβαλλε σύσταση για συμμόρφωση με τη νομοθεσία (συγκεκριμένα για την πιστοποίηση των μηχανοδηγών), με απειλή προστίμου σε περίπτωση υποτροπής.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com