Αραιά και αναξιόπιστα δρομολόγια – προβληματικές υποδομές – παραβατικότητα. Πρόκειται για το τρίπτυχο των κακοδαιμονιών που δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο, υποβαθμίζοντας ένα μέσο που υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να βρίσκεται αρκετά ψηλότερα από το μέσο όρο των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς της Αθήνας.
Φέτος το καλοκαίρι το Προαστιακός σιδηρόδρομος της Αθήνας κλείνει τα 20 χρόνια λειτουργίας χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν δοθεί λύσεις στα πολλά προβλήματα που τον ταλαιπωρούν. Από το 2004 μέχρι και σήμερα, η λειτουργία του μέσου έχει περάσει από την Προαστιακός Α.Ε. -θυγατρική εταιρεία του ΟΣΕ- στη δημόσια ΤΡΑΙΝΟΣΕ που πλέον έχει μετατραπεί στην ιδιωτική Hellenic Train. Διοικήσεις και κυβερνήσεις έχουν αλλάξει χωρίς όμως κανείς να έχει καταφέρει πραγματικά να φέρει κάποια χειροπιαστή βελτίωση στη λειτουργία του Προαστιακού.
Η Hellenic Train υποστηρίζει πως αυτή τη στιγμή δεν είναι δυνατή κάποια δραστική αύξηση των δρομολογίων (κάτι που απαιτείται ιδιαίτερα στις γραμμές του Κιάτου και της Χαλκίδας όπου τα δρομολόγια πραγματοποιούνται ανά 1 ή 2 ώρες αλλά ακόμα και στα υπόλοιπα δρομολόγια τις ώρες αιχμής) λόγω περιορισμών στην κυκλοφορία εξαιτίας προβλημάτων στις υποδομές του δημόσιου ΟΣΕ. Αν πάλι κανείς απευθυνθεί στον ΟΣΕ, θα πληροφορηθεί πως ο οργανισμός διαχρονικά φροντίζει τις υποδομές όσο είναι δυνατόν βάση των δυνατοτήτων του, ενώ σε εξέλιξη είναι και σημαντικά έργα υποδομών όπως η υπογειοποίηση των γραμμών στα Σεπόλια, η ολοκλήρωση των έργων στον σταθμό Λαρίσης κ.ά. που θα βελτιώσουν περαιτέρω τη σιδηροδρομική κυκλοφορία στην πρωτεύουσα.
Υπό αυτές τις συνθήκες η Hellenic Train δεν έχει ως προτεραιότητα τη δρομολόγηση νέων τραίνων (τα υπάρχοντα επαρκούν για τα σημερινά δρομολόγια, υποστηρίζεται), ενώ για οτιδήποτε αφορά τους σταθμούς, τα εισιτήρια ή ακόμα και την άφαντη τηλεματική, η ευθύνη μετακυλίεται στον διαχειριστή των υποδομών, ΟΣΕ.
Την ίδια στιγμή βέβαια, οι καθυστερήσεις και τροποποιήσεις δρομολογίων είναι καθημερινό φαινόμενο, με τα όποια «έκτακτα» προβλήματα να έχουν λάβει μόνιμο χαρακτήρα. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι και η υποχρεωτική μετεπιβίβαση σε ντιζελοκίνητους συρμούς στο σταθμό του Ρέντη για όσους έχουν αφετηρία ή προορισμό τον Πειραιά, με το σχετικό «τεχνικό πρόβλημα» να μην έχει μέχρι σήμερα εκτιμώμενη ημερομηνία αποκατάστασης.
Ο κρατικός ΟΣΕ μέσω διάφορων εργολαβιών προσπαθεί να λύνει κάποια από τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν, ωστόσο μέχρι σήμερα υπάρχουν εκκρεμότητες τις οποίες το Athens Transport επισημαίνει εδώ και 10 χρόνια, όπως για παράδειγμα η ελλιπής πυρασφάλεια στους σταθμούς ή η έλλειψη ηλεκτρονικών πινακίδων δρομολογίων ή ακόμα και ηχητικών ανακοινώσεων στις αποβάθρες. Αγνοείται επίσης και κάποια πιο συντονισμένη προσπάθεια για την ανάταξη και συντήρηση του δικτύου, με τις μεγάλες εργολαβίες-ΣΔΙΤ που θα αφορούσαν τη συντήρηση όλου του σιδηροδρομικού δικτύου της χώρας να έχουν βγει εκτός κυβερνητικής ατζέντας μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Πρόσφατη εξαίρεση οι εργασίες για την επίλυση προβλημάτων σε σήραγγες του Προαστιακού που είδαμε αμέσως μετά το παραπάνω τραγικό δυστύχημα.
Υπάρχουν σαφώς και προβλήματα που αφορούν και τρίτους φορείς, όπως τα καμμένα δέντρα στους πρόποδες της Πάρνηθας τα οποία ενίοτε καταλήγουν στις γραμμές, με την ευθύνη για την κοπή τους να βαρύνει στην Περιφέρεια Αττικής και το Δασαρχείο. Στα προβλήματα αυτά εντάσσεται και το ζήτημα της παραβατικότητας που είναι έντονο ιδιαίτερα στα δρομολόγια της γραμμής του Κιάτου, με τον Προαστιακό να έχει γίνει μέσο μετακίνησης τοξικοεξαρτημένων και εμπόρων ναρκωτικών αλλά και άλλων παραβατικών στοιχείων. Η Hellenic Train υποστηρίζει πως συνεχώς προβαίνει σε ενέργειες για την αύξηση της αστυνόμευσης, όμως εκ του αποτελέσματος φαίνεται ότι τα προβλήματα παραμένουν.
Σε μεγάλο βαθμό, τα προβλήματα του Προαστιακού σιδηρόδρομου της Αθήνας αποτελούν μία προέκταση των προβλημάτων του ελληνικού σιδηρόδρομου τα οποία μπορεί να βρίσκονται στην επικαιρότητα τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, αλλά οι προσπάθειες για την επίλυσή τους δεν είναι ανάλογες των κυβερνητικών υποσχέσεων που ακούστηκαν έκτοτε. Μέσα στους επόμενους μήνες θα ειπωθούν πολλά σχετικά με τη σχεδιαζόμενη αναδιάρθρωση του ΟΣΕ (ουσιαστικά μέσω του κλεισίματος και της αντικατάστασης του οργανισμού από νέο φορέα), αυτό που περιμένουν οι επιβάτες ωστόσο είναι να δουν κάτι να βελτιώνεται στην πράξη κατά τις καθημερινές μετακινήσεις τους. Ίσως είναι το μόνο που θα είχε νόημα με αφορμή τη συμπλήρωση μίας 20ετίας από την έναρξη των δρομολογίων του μέσου.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
