Για το πρόγραμμα ανακαίνισης των σταθμών του Μετρό με ορίζοντα πενταετίας μάς ενημέρωνε λίγο πριν τις γιορτές η ΣΤΑΣΥ. Τα περιστατικά των τελευταίων ημερών με διάφορες βλάβες και δυσλειτουργίες κυρίως στη γραμμή του ΗΣΑΠ, μάς υπενθυμίζουν όμως ότι τα προβλήματα δεν αφορούν μόνο το αισθητικό κομμάτι αλλά είναι σοβαρότερα και πιο δυσεπίλυτα.
Μπορεί μία δυσλειτουργία στο κλείσιμο των θυρών των συρμών όπως συνέβη σήμερα νωρίς το πρωί στα Άνω Πατήσια να μη θεωρείται σοβαρό πρόβλημα (ο συρμός εκκενώθηκε και αποσύρθηκε για έλεγχο σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες, σύμφωνα με την ΣΤΑ.ΣΥ.), ωστόσο δεν συμβαίνει το ίδιο όταν οι θύρες ενός συρμού ανοίγουν «αυτόματα», έστω και «στιγμιαία» (λες και αυτή η λεπτομέρεια έχει σημασία) ενώ ο συρμός βρίσκεται εν κινήσει, όπως συνέβη τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς. Δεν χρειάζεται να φανταστεί κανείς τι θα συνέβαινε αν έστω και ένας επιβάτης στηριζόταν πάνω σε πόρτα του συγκεκριμένου συρμού και τι θα επακολουθούσε στην περίπτωση αυτή.
Οι εργαζόμενοι της ΣΤΑ.ΣΥ. γνωρίζουν πολύ καλά πως πολλοί από τους συρμούς που κυκλοφορούν στη γραμμή 1 του Μετρό έχουν συχνά προβλήματα με τις πόρτες τους. Γνωρίζουν επίσης τη δυσκολία εύρεσης ανταλλακτικών για τους συγκεκριμένους συρμούς που κυκλοφορούν συνεχώς από τη δεκαετία του 1980 με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς να βρίσκονται ακινητοποιημένοι για να τροφοδοτούν με ανταλλακτικά τους υπόλοιπους.
Αντί για την αγορά νέων συρμών για την αντικατάσταση όσων κυκλοφορούν εδώ και 40 χρόνια, η εταιρεία και το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών επέλεξαν να προχωρήσουν στην ανακατασκευή των 14 παλαιότερων συρμών του ΗΣΑΠ υπογράφοντας το Δεκέμβριο του 2022 μία σύμβαση με την ισπανική εταιρεία CAF, καθώς και μία δεύτερη συμπληρωματική όταν οι Ισπανοί ζήτησαν αύξηση του τιμήματος.
Δύο χρόνια αργότερα όμως δεν έχει παραδοθεί ούτε ένα ανακατασκευασμένο βαγόνι. Για την ακρίβεια, μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένουμε το πρώτο -πρότυπο- βαγόνι από την Ισπανία, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί ως «οδηγός» για τη σταδιακή ανακατασκευή όλων των υπολοίπων στο Βόλο. Ασφαλείς προβλέψεις για το πότε το πανάκριβο έργο (το συνολικό κόστος της σύμβασης θα ανέλθει σε 71.716.259,59 ευρώ πλέον ΦΠΑ) θα ολοκληρωθεί δεν μπορούν να γίνουν, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να φτάσουμε ακόμα και στο 2027.
Η ΣΤΑΣΥ ενδεχομένως να χρησιμοποιήσει την ίδια όχι και τόσο επιτυχημένη «συνταγή» της ανακατασκευής παλαιών συρμών και στις γραμμές δύο και τρία του Μετρό όπου εξετάζεται το ενδεχόμενο ευρείας επέμβασης στους συρμούς πρώτης γενιάς (κυκλοφορούν από το 2000) προκειμένου όχι μόνο να εγκατασταθεί κλιματισμός αλλά και να αντικατασταθεί μία σειρά άλλων συστημάτων.
Την ίδια στιγμή εδώ και πολλά χρόνια έχει μείνει «στον πάγο» η εξαγγελία για αγορά νέων συρμών, κυρίως διρευματικών που θα πραγματοποιούν δρομολόγια προς και από το Αεροδρόμιο. Λόγω της έλλειψης των συγκεκριμένων συρμών, εφαρμόστηκε μείωση των συγκεκριμένων δρομολογίων μετά την παράδοση της επέκτασης της γραμμής 3 ως τον Πειραιά.
Τα προβλήματα και οι εκκρεμότητες ετών στο δίκτυο του Μετρό συχνότερα αποδίδονται στην περίοδο της οικονομικής κρίσης κατά την οποία μπήκε φρένο στα απαραίτητα έργα. Αν θέλουμε να πιστεύουμε όμως ότι έχουμε αφήσει πίσω την περίοδο αυτή, είναι η ώρα η κυβέρνηση να προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος αστικών μεταφορών της Αθήνας. Μαζί με την αγορά ακόμα περισσότερων καινούριων λεωφορείων, πρέπει να δούμε επιτέλους και αγορά σημαντικού αριθμού νέων συρμών και για τις τρεις γραμμές του Μετρό. Ταυτόχρονα, πρέπει να επενδυθούν σημαντικά ποσά και για τη συντήρηση και αποκατάσταση συστημάτων που έχουν κλείσει τον κύκλο τους και εμφανίζουν συνεχώς προβλήματα όπως οι παλιοί ανελκυστήρες και κυλιόμενες σκάλες σταθμών.
Το ζήτημα της έλλειψης χρηματοδότησης στο οποίο ακούμε όλο και συχνότερα ως δικαιολογία για το «πάγωμα» έργων, αποτελεί ψευτοδίλημμα τη στιγμή που άλλα υπουργεία ξοδεύουν προϋπολογισμούς δισεκατομμυρίων σε άλλους σκοπούς. Όλα είναι ζήτημα προτεραιοτήτων και δυστυχώς οι αστικές συγκοινωνίες διαχρονικά δεν αποτελούν πρώτη προτεραιότητα για τις κυβερνήσεις.
Το βάψιμο των σταθμών είναι σίγουρα απαραίτητο αλλά την ίδια στιγμή οι επιβάτες θέλουν να μπαίνουν και σε συρμούς χωρίς να θεωρούν δεδομένο πως ανά πάσα στιγμή μπορεί να σημειωθεί κάποια βλάβη, πόσο μάλλον να κινδυνέψει η σωματική τους ακεραιότητα. Κάτι που στο δυστυχώς στο ορατό μέλλον δεν βλέπουμε να αλλάζει.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
