- Όσοι πρέπει να αγοράσουν και να φορτίσουν τις κάρτες τους με προϊόντα κομίστρου (εφόσον δεν έχουν δυνατότητα online αγοράς ή φόρτισης μέσω κινητού).
- Δικαιούχοι δωρεάν μετακίνησης που πρέπει να φορτίσουν την κάρτα τους με τη δωρεάν επιδότηση (ανά 30 μέρες οι άνεργοι, ανά 3 μήνες τα ΑΜΕΑ)
- Όσοι θέλουν άμεση έκδοση προσωποποιημένης κάρτας αφού η online έκδοση ενίοτε καθυστερεί.
- Όλοι όσοι έρχονται από το εξωτερικό και δεν έχουν ήδη προσωποποιημένη κάρτα.
Από τα τέλη του 2017, όταν ανακοινώθηκε πως καταργούνται οι παλιές κάρτες απεριορίστων διαδρομών έως σήμερα, που η μετάβαση στο ηλεκτρονικό εισιτήριο έχει τυπικά ολοκληρωθεί, οι ουρές μπροστά από εκδοτήρια και αυτόματα μηχανήματα σε σταθμούς Μετρό και ΗΣΑΠ έχουν γίνει μόνιμες.
Τα αίτια τα έχουμε γράψει και αναλύσει αρκετές φορές: κακός προγραμματισμός στη μετάβαση, μικρός αριθμός αυτόματων μηχανημάτων, κλείσιμο εκδοτηρίων εισιτηρίων, έλλειψη ενημέρωσης. Το ερώτημα τώρα είναι τι μπορεί να γίνει από εδώ και πέρα. Θα εξαφανιστούν ποτέ οι ουρές της ταλαιπωρίας για Αθηναίους και τουρίστες ή θα πρέπει να τις συνηθίσουμε ως μια καινούρια πραγματικότητα για την πόλη;
Η απάντηση στο ερώτημα θα βρεθεί αν ρωτήσει κανείς όσους περιμένουν στην ουρά για ποιο λόγο ακριβώς βρίσκονται εκεί. Αν και δεν έχουμε ακόμα προχωρήσει σε τέτοιο πείραμα, υπάρχει μία υποψία ότι ένας σημαντικός αριθμός αυτών που περιμένουν μπροστά από εκδοτήρια ή αυτόματα μηχανήματα το κάνει χωρίς να είναι απαραίτητο. Καθώς δεν έχουν έγκυρη πληροφόρηση (ή όπως θα έλεγε κάποιος άλλος, καθώς δεν έχουν αναζητήσει την πληροφόρηση) περιμένουν στην ουρά για κάτι που θα μπορούσαν να κάνουν με άλλο τρόπο.
Στην ουρά χωρίς λόγο
Ας πάρουμε για παράδειγμα τους κατόχους προσωποποιημένων καρτών Ath.ena Card. Πολλοί από αυτούς είναι πρώην κάτοχοι καρτών απεριορίστων διαδρομών που είχαν συνηθίζει να περιμένουν σε ουρές τις τελευταίες 5 μέρες του μήνα (ή τις 5 πρώτες) για να αγοράσουν το κουπόνι του νέου μήνα. Έτσι, από συνήθεια επαναλαμβάνουν κάτι παρόμοιο και την εποχή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου χωρίς να είναι απαραίτητο.
Καταρχάς η φόρτιση ενός οποιουδήποτε κομίστρου σε προσωποποιημένη κάρτα μπορεί να γίνει ακόμα και αν η κάρτα είναι ήδη φορτισμένη με άλλο εισιτήριο ή χρηματικό ποσό και οποιαδήποτε μέρα του μήνα. Η ισχύς του νέου, δεύτερου κομίστρου θα ξεκινήσει με την πρώτη επικύρωση της κάρτας μετά την λήξη του παλιού κομίστρου.
Έτσι, η αγορά του δεύτερου “εφεδρικού” εισιτηρίου μπορεί να γίνει οποιαδήποτε στιγμή ο επιβάτης συναντήσει εκδοτήριο ή μηχάνημα χωρίς κόσμο. Ή, ιδανικά, να αποφύγει την αναμονή αγοράζοντας το ηλεκτρονικά από την ιστοσελίδα του ηλεκτρονικού εισιτηρίου. Αν και η διαδικασία είναι απλή, το εμπόδιο εδώ είναι η άρνηση του μέσου Έλληνα καταναλωτή να πραγματοποιήσει ηλεκτρονικές αγορές αν και διαθέτει τα μέσα.
Μετά την αγορά κομίστρου online, η φόρτισή του στην προσωποποιημένη κάρτα Ath.ena Card μπορεί να γίνει είτε σε αυτόματο μηχάνημα (εντός λίγων δευτερολέπτων) είτε από κινητό Android με δυνατότητες NFC, που διαθέτουν τα περισσότερα νέα κινητά.
Όσο για αυτούς που περιμένουν σε ουρές για να προμηθευτούν απλά εισιτήρια, η λύση είναι να εκδώσουν μία κάρτα Ath.ena Card – είτε προσωποποιημένη, είτε ανώνυμη για όσους μετακινούνται λιγότερο συχνά ή να αγοράζουν πακέτα εισιτηρίων (5, 10+1). Η αγορά μονών εισιτηρίων, τα οποία συνήθως πετιούνται μετά τη διαδρομή, συμφέρει μόνο όσους μετακινούνται 1 ή 2 φορές τον χρόνο, σίγουρα μικρή μειοψηφία των επιβατών. Όσοι τα προτιμούν για κάθε τους διαδρομή αφενός υποβάλουν τους εαυτούς τους σε αχρείαστη ταλαιπωρία και αφετέρου ζημιώνουν τις συγκοινωνίες (κόστος χαρτιού).
Υποχρεωτικά στην ουρά
Την αναμονή σε ουρά δυστυχώς δεν μπορούν να την αποφύγουν συγκεκριμένες κατηγορίες επιβατών.
Τι θα έπρεπε να κάνει ο ΟΑΣΑ
Ο ΟΑΣΑ σίγουρα θα μπορούσε να προχωρήσει σε ενέργειες με σκοπό να μειώσει τη συχνότητα με την οποία επιβάτες απευθύνονται σε εκδοτήρια και αυτόματα μηχανήματα ή ακόμα και να κάνει μία τέτοια επίσκεψη μη απαραίτητη.
Όλα θα πρέπει να ξεκινήσουν από την ενεργή ενημέρωση του επιβατικού κοινού για τις δυνατότητες που έχει αλλά δεν αξιοποιεί. Όχι μόνο με ανακοινώσεις ή προβολή μηνυμάτων σε οθόνες που αγνοούνται από την πλειοψηφία των επιβατών, αλλά με πρόσωπο με πρόσωπο ενημέρωση από τους υπαλλήλους των εκδοτηρίων.
Μέσω στοχευμένης καμπάνιας για την προώθηση των ηλεκτρονικών αγορών κομίστρου, υπάρχουν μεγάλα περιθώρια αύξησης των συναλλαγών που γίνονται online. Παράλληλα, πρέπει αποθαρρυνθεί η έκδοση χάρτινων εισιτηρίων Ath.ena Ticket (και δη με μόνο ένα εισιτήριο) έναντι της φόρτισης καρτών Ath.ena Card. Η υποχρεωτική έκδοση προσωποποιημένων καρτών για τους δικαιούχους μειωμένου κομίστρου είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και μπορεί να συνοδευτεί με περαιτέρω εκπτώσεις σε εισιτήρια/πακέτα εισιτηρίων για όσους φορτίζουν κάρτες αντί χάρτινων εισιτηρίων.
Ένα πιο ριζοσπαστικό μέτρο θα ήταν να μειωθεί ο αριθμός των προϊόντων κομίστρου που μπορούν να αγοραστούν με εισιτήριο Ath.ena Ticket και να αυξηθεί η τιμή του ενιαίου εισιτηρίου που αγοράζεται με τον τρόπο αυτό.
Για όσους θέλουν να εκδώσουν προσωποποιημένη κάρτα Ath.ena Card, ο ΟΑΣΑ πρέπει να προσφέρει επιπλέον διευκολύνσεις: άμεση έκδοση και αποστολή κάρτας online σε όλη την Ελλάδα (εντός 2-3 ημερών) έτσι ώστε η αναζήτηση εκδοτηρίου και η αναμονή σε ουρά να μην είναι αναγκαίο κακό. Δημιουργία ειδικής τουριστικής Ath.ena Card που θα απευθύνεται σε ξένους τουρίστες που θέλουν να επισκεφθούν την Αθήνα. Η κάρτα αυτή μπορεί να είναι προπληρωμένη και φορτισμένη με ένα αριθμό εισιτηρίων ή χρηματικού ποσού που θα μπορεί να επιλέξει ο επιβάτης. Και φυσικά να αποστέλνεται άμεσα στη χώρα του.
Αν και το άνοιγμα περισσότερων εκδοτηρίων εισιτηρίων φαίνεται να μην είναι πολύ πιθανό λόγω έλλειψης προσωπικού, απαραίτητη είναι η προσθήκη περισσότερων αυτόματων μηχανημάτων έκδοσης και επαναφόρτισης εισιτηρίων. Η δυσκολία εδώ είναι το κόστος αφού, όπως έχει ειπωθεί, το κάθε μηχάνημα νέου τύπου κοστίζει περί τις 25.000 ευρώ. Εδώ και και μήνες εκκρεμεί και η ενημέρωση των μηχανημάτων παλιού τύπου ώστε να είναι σε θέση να εκδίδουν και να επαναφορτίζουν ηλεκτρονικά εισιτήρια. Εκκρεμεί επίσης εδώ και μήνες και η απλοποίηση του μενού των εκδοτικών έτσι ώστε να συντομεύσει ο χρόνος έκδοσης και επαναφόρτισης εισιτηρίων και καρτών.
Τέλος, μία δική μας ιδέα που δεν έχει ποτέ συζητηθεί, είναι η δημιουργία τερματικών η μόνη λειτουργία των οποίων θα ήταν να φορτίζουν κάρτες με κόμιστρο που έχει ήδη αγοραστεί online ή με επιδότηση. Εφόσον μιλάμε για μηχανήματα που δεν θα πραγματοποιούν πληρωμές (ουσιαστικά θα μπορούσε να είναι απλά ένα tablet με NFC και παρελκόμενα) θα είχαν μικρό κόστος (υπολογίζουμε γύρω στα 500 ευρώ ή και λιγότερο ανά τερματικό) και θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε πολλούς χώρους όπου υπάρχει ζήτηση.
