Εναλλακτικούς τρόπους για την αντιμετώπιση της εισιτηριοδιαφυγής αναζητούν οι συγκοινωνιακοί φορείς της Ολλανδίας. Αντίθετα με την πλειοψηφία των πόλεων όπου μέσω πολύπλοκων συστημάτων και δρακόντιων μέτρων ασφαλείας προσπαθούν να μειώσουν τις παραβάσεις, στόχος στην Ολλανδία δεν είναι η τιμωρία των παραβατών αλλά η μετατροπή τους σε επιβάτες που θα πληρώνουν για τις μετακινήσεις τους.
Στην Αλμέρε, μία πόλη 200.000 κατοίκων κοντά στο Άμστερνταμ, η Γαλλοκαναδική εταιρεία Kaelis που έχει αναλάβει τη λειτουργία των συγκοινωνιών της πόλης έχει προτείνει στη δημοτική αρχή μία καινοτόμα πρωτοβουλία: την κατάργηση των προστίμων ύψους 50 ευρώ για όσους δεν πληρώνουν και την αντικατάστασή τους με το λεγόμενο “πακέτο ποινής” αξίας 35 ευρώ το οποίο θα περιέχει μία κάρτα για 10 διαδρομές καθώς και φυλλάδιο οδηγιών για το πώς θα την χρησιμοποιήσουν.
Αν και δεν καταργείται εντελώς η ποινή (μία κανονική κάρτα 10 διαδρομών κοστίζει 12,50 ευρώ), το πακέτο στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα: οι παραβάτες είναι ευπρόσδεκτοι στις συγκοινωνίες, αρκεί να αρχίσουν να πληρώνουν. Ιδιαίτερα για μία πόλη χαμηλών εισοδημάτων όπως η Αλμέρε, στόχος δεν είναι το κυνήγι των παραβατών αλλά η μετατροπή τους σε αγοραστές εισιτηρίων.
Μία διαφορετική τακτική που ξεκινά όμως από την ίδια αφετηρία ακολουθούν οι Ολλανδικοί Σιδηρόδρομοι. Πάρτε για παράδειγμα τον σιδηροδρομικό σταθμό του Άμστερνταμ, το μεγαλύτερο σταθμό της χώρας από όπου διέρχεται το 90% των επιβατών και έναν από τους 76 κύριους σταθμούς που ανακαινίστηκαν το 2017.
Οι πύλες που διαθέτει ο σταθμός επιτρέπουν την ελεύθερη πρόσβαση στα γκισέ και τα μηχανήματα εισιτηρίων, όχι όμως και στο υπόλοιπο τμήμα του σταθμού, συμπεριλαμβανομένων των καταστημάτων. Υπάρχει όμως ένας τρόπος δωρεάν εισόδου: όσοι διαθέτουν κάρτα για τις τοπικές συγκοινωνίες μπορούν να την χρησιμοποιήσουν και να μπουν στο σταθμό δωρεάν για μία ώρα έτσι ώστε να επισκεφτούν τα καταστήματα ή να υποδεχτούν κάποιον επιβάτη.
Το μειονέκτημα της νέας αρχιτεκτονικής των σταθμών είναι πως όσοι δεν διαθέτουν χρήματα για να αγοράσουν εισιτήριο αποκλείονται από αυτούς, ανάμεσά τους και άστεγοι για τους οποίους οι σιδηροδρομικοί σταθμοί ανέκαθεν αποτελούσαν ένα ζεστό καταφύγιο. Επιπλέον, καθώς ο ελεύθερος δημόσιος χώρος μειώνεται παραμονεύει πάντα ο κίνδυνος της μελλοντικής ιδιωτικοποίησής του.
Με το νέο σύστημα όμως, τα περιστατικά βίας στο σιδηροδρομικό δίκτυο μεταξύ παραβατών και ελεγκτών έχουν μειωθεί κατά 27% μέσα σε ένα χρόνο ενώ η εισιτηριοδιαφυγή έχει μειωθεί κατά 34% από το 2015 ως το 2018. Αν και ακόμα υπάρχουν παραβάτες, η πλειοψηφία αυτών εντοπίζεται μέσα στους σταθμούς και όχι μέσα στα τρένα όπου μία βίαιη αντίδραση επιβάτη είναι πιο επικίνδυνη.
Και εκεί βρίσκεται η ουσία της προσέγγισης της εισιτηριοδιαφυγής στις δύο παραπάνω περιπτώσεις από την Ολλανδία: Μείωση των εντάσεων που προκαλούνται κατά τους ελέγχους εισιτηρίων και ηρεμία για τους επιβάτες και μετατροπή των παραβατών σε επιβάτες που πληρώνουν αντί για τιμωρητικά πρόστιμα.
Πηγή: citylab.com
— — — —
Σημείωση για δημοσιογράφους – bloggers: Αν χρησιμοποιήσετε το παραπάνω άρθρο, εν μέρει ή ολόκληρο, παρακαλώ τουλάχιστον να αναφέρετε την πηγή (athenstransport.com) και να προσθέσετε ένα σύνδεσμο προς το άρθρο αυτό.
