Υπό αμφισβήτηση τίθενται οι αριθμοί των διαθέσιμων λεωφορείων του ΟΑΣΑ που «παρέλαβε» η κυβέρνηση, όπως έχουν γίνει γνωστοί από τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών αν συγκριθούν με αυτούς που αναφέρονται από τον ΟΑΣΑ στη σύμβαση που υπεγράφη μεταξύ του οργανισμού και των ΚΤΕΛ Αττικής για την παραχώρηση συγκοινωνιακού έργου.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός υποστηρίζει εδώ και περίπου 10 μήνες πως παρέλαβε 850 λεωφορεία ενώ σήμερα κυκλοφορούν μέχρι και 1.100 από αυτά, μετά από τις απαραίτητες επισκευές.
Σύμφωνα όμως με τα στοιχεία που αναφέρονται στη σύμβαση του ΟΑΣΑ με τα ΚΤΕΛ, ο μέγιστος αριθμός προγραμματισμένων λεωφορείων ανά έτος δεν έπεσε ποτέ κάτω από τα 1.050 οχήματα από το 2015 έως το 2019. Η πορεία του αριθμού φυσικά κινούταν προς τα κάτω κάθε χρόνο αφού δεν εντάχθηκε κανένα νέο λεωφορείο στη δύναμη του στόλου αλλά υπήρχαν απώλειες για διάφορους λόγους.
Πιο αναλυτικά, το 2015 ο μέγιστος αριθμός των προγραμματισμένων λεωφορείων (λεωφορεία που βγαίνουν από τα αμαξοστάσια για να πραγματοποιήσουν δρομολόγια) ανήλθε σε 1.177 ενώ τα επόμενα χρόνια ακολούθησε σταδιακή μείωσή του μέχρι και 1.050 οχήματα το 2019.
Ανάλογη ήταν η πορεία που ακολούθησαν οι προγραμματισμένες βάρδιες οδηγών (από 2.350 σε 2.187), τα εκτελεσθέντα δρομολόγια (από 10.438 σε 9.576) και το ποσοστό εκτελεσθέντων δρομολογίων (από 92,6% σε 88,9%).
Όσον αφορά τα Τρόλεϊ, παρατηρούμε μία σχετικά μικρή μείωση στον αριθμό των οχημάτων (από 169 σε 166) και τις προγραμματισμένες βάρδιες οδηγών από 347 σε 343) από το 2015 ως το 2019, αλλά σημαντική μείωση ως προς τον αριθμό των εκτελούμενων δρομολογίων (από 1.572 σε 1.170) και το ποσοστό εκτέλεσης δρομολογίων (από 95,5% σε 81,6%).
Όπως αναφέρεται, ο στόλος των οχημάτων της ΟΣΥ ανέρχεται συνολικά σε 2.016 οχήματα, από τα οποία 1.730 θερμικά λεωφορεία και 286 τρόλεϊ. Στα οχήματα αυτά περιλαμβάνονται τα παροπλισμένα, τα οχήματα με βλάβες (μακροχρόνιες, μεγάλες, μικρές) και τα διαθέσιμα οχήματα, τα οποία είναι έτοιμα προς δρομολόγηση.
Από τα συνολικά 1.260 διαθέσιμα οχήματα, τα 821 είναι πετρελαίου, τα 197 φυσικού αερίου και 242 ηλεκτροκίνητα τρόλεϊ, με μέσο όρο ηλικίας 18,8 έτη για τα λεωφορεία πετρελαίου, 16 έτη για τα λεωφορεία φυσικού αερίου και 18,8 έτη για τα ηλεκτροκίνητα τρόλεϊ.
Αντίστοιχα είναι και τα στοιχεία για τα οχηματοχιλιόμετρα και την επιβατική κίνηση που είδαν δραματική μείωση την τελευταία πενταετία. Συγκεκριμένα, τα εκτελεσθέντα οχηματοχιλιόμετρα σε Λεωφορεία και Τρόλεϊ μειώθηκαν από 89.200.000 το 2015 σε 79.493.000 το 2019, ενώ η επιβατική κίνηση στα μέσα αυτά μειώθηκε από 352.116.000 επιβιβάσεις το 2016 σε σε 322.988.000 επιβιβάσεις το 2019.
Ο ΟΑΣΑ προγραμματίζει την τυπική καθημερινή ημέρα (Φεβρουάριος 2020), τη δρομολόγηση 1.039 θερμικών λεωφορείων και 132 τρόλεϊ. Η ΟΣΥ λαμβάνοντας υπόψη το πρόγραμμα δρομολόγησης του ΟΑΣΑ προγραμματίζει την κυκλοφορία 1.017 θερμικών λεωφορείων και 129 τρόλεϊ κατά την πρωινή αιχμή. Η απόκλιση μεταξύ των προγραμματισμένων οχημάτων ΟΑΣΑ και ΟΣΥ ανέρχεται σε 2,1% για τα λεωφορεία και 2,3% για τα τρόλεϊ.
Από τα προγραμματισμένα οχήματα προς κυκλοφορία, τα οχήματα που τελικά εξέρχονται από τα αμαξοστάσια της ΟΣΥ για την εκτέλεση του έργου ανέρχονται σε 1.037 (911 θερμικά λεωφορεία και 125 τρόλεϊ), όπως παρουσιάζεται στον παρακάτω πίνακα. Ως εκ τούτου προκύπτει ότι στις ώρες πρωινής αιχμής, την τυπική καθημερινή, 106 θερμικά λεωφορεία του στόλου οχημάτων υπολείπονται του προγραμματισμένου αριθμού οχημάτων ΟΣΥ, λόγω μη διαθεσιμότητας οδηγών και οχημάτων.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία και για τον Αύγουστο του 2020 οπότε και το σύνολο των διαθέσιμων λεωφορείων έφτανε τα 1.018. Σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο μήνα, με απόφαση του πρωθυπουργού αποφασίστηκε να ανακληθούν οι άδειες των οδηγών και να μην ισχύει το πρόγραμμα δρομολογίων θερινό ΙΙ λόγω των φαινομένων συνωστισμού που παρατηρήθηκαν στα μέσα.
Τι αριθμούς λεωφορείων συγκρίνει τελικά ο υπουργός;
Η πρώτη αναφορά του υπουργού στους συγκεκριμένους αριθμούς έγινε τον Φεβρουάριο του 2020 όταν σε συνέντευξή του δήλωσε πως «παραλάβαμε 850 λεωφορεία», «αλλά, δυστυχώς, σήμερα στην Αθήνα κυκλοφορούν κάτω από 1.100 λεωφορεία». Τον ερχόμενο Απρίλιο δήλωσε σε άλλη συνέντευξή του πως «Θα πάμε στα 950 με 1.100 λεωφορεία», ενώ στις 30 Απριλίου δήλωσε πως «από την άλλη εβδομάδα θα είμαστε έτοιμοι να βγάλουμε όλο το στόλο των λεωφορείων που φτάνει στον αριθμό των 1.100»
Σε κάθε περίπτωση τα στοιχεία που αναφέρονται στη σύμβαση με τα ΚΤΕΛ αφορούν σε μέγιστο αριθμό λεωφορείων ανά έτος, γεγονός που σημαίνει ότι σε συγκεκριμένες περιόδους ή μέρες προφανώς κυκλοφορούσαν λιγότερα λεωφορεία.
Ιδιαίτερα καθώς η κυβέρνηση ανέλαβε το μήνα Ιούλιο του 2019, από τα τέλη του οποίου τα λεωφορεία κυκλοφορούσαν με βάση το πρόγραμμα Θερινό ΙΙ, ο αριθμός των λεωφορείων ήταν ο μικρότερος του έτους. Εφόσον λοιπόν ο υπουργός συγκρίνει τον αριθμό των λεωφορείων κατά το μήνα Αύγουστο με τον μέγιστο αριθμό των λεωφορείων σήμερα, οι δηλώσεις φαίνεται ότι έχουν ως στόχο να φανεί πως η αύξηση των διαθέσιμων λεωφορείων ήταν μεγαλύτερη από ότι στην πραγματικότητα.
Υπενθυμίζουμε ότι το Σεπτέμβριο του 2019, ο ΟΑΣΑ είχε αναφέρει πως η δύναμη του στόλου αυξήθηκε κατά 160 οχήματα, φτάνοντας τα 1.060 αριθμός ανάλογος με αυτό που εμφανίζουν τα στοιχεία του ΟΑΣΑ σήμερα για τη συγκεκριμένη χρονιά. Τότε είχε αναφερθεί πως η αύξηση οφείλεται σε επισκευή λεωφορείων μέσω χρηματοδότησης της αγοράς ανταλλακτικών. Εργαζόμενοι όμως στις συγκοινωνίες ανέφεραν ότι ο αριθμός των οχημάτων ήταν εφάμιλλος με αυτόν ένα χρόνο νωρίτερα. Όπως είχαμε γράψει στο ίδιο άρθρο, ο υπουργός παρουσίασε την μετάβαση από τα θερινά στα χειμερινά δρομολόγια και στο Μετρό (στα ίδια επίπεδα με ένα χρόνο πριν) ως βελτίωση της κατάστασης.
Έτσι, η αύξηση του στόλου (μετά από την επαναφορά του χειμερινού προγράμματος δρομολογίων το Σεπτέμβριο του 2019) μέσω επισκευών οχημάτων, ανήλθε στην καλύτερη περίπτωση σε μέχρι και 50 λεωφορεία και όχι 250 όπως υποστηρίζει με τις δηλώσεις του ο υπουργός.
