Οι μνήμες του χάους της κακοκαιρίας «Ελπίδα» πριν από ένα χρόνο φαίνεται ότι ήταν ακόμα νωπές, τόσο για τους συγκοινωνιακούς φορείς όσο και για τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης της Αττικής και το κράτος που αυτή τη φορά έδρασαν πιο αποφασιστικά προκειμένου να μην παρατηρηθούν παρόμοιες εικόνες και φέτος, που συν τοις άλλοις, αποτελεί και μία εκλογική χρονιά.
Τα προβλήματα φυσικά δεν έλλειψαν από την περασμένη Κυριακή που ξεκίνησε η επέλαση της κακοκαιρίας Μπάρμπαρα, αν και τα φαινόμενα δεν ήταν και τόσο ισχυρά με εξαίρεση τις βόρειες και ορεινές περιοχές της Αττικής.
«Αδύναμος κρίκος» το σιδηροδρομικό δίκτυο της Αττικής
Ο πλέον αρνητικός πρωταγωνιστής της κακοκαιρίας ήταν το σιδηροδρομικό δίκτυο και ο διαχειριστής της υποδομής, ΟΣΕ, αφού για μία ακόμα φορά δεν αποφεύχθηκαν τα προβλήματα που οδήγησαν σε σημαντικές καθυστερήσεις και ακυρώσεις δρομολογίων. Ιδιαίτερα στη γραμμή της Χαλκίδας, τα προβλήματα το τελευταίο τριήμερο διαδέχονται το ένα το άλλο, συμπεριλαμβανομένων της πτώσης κορμού καμμένου δέντρου που προκάλεσε ζημιά και ακινητοποίησε μία αμαξοστοιχία ETR-470, προβλημάτων στην ηλεκτροκίνηση και καθυστερήσεων λόγω του απαραίτητου εκχιονισμού των γραμμών.
Το βράδυ της Δευτέρας, το δρομολόγιο Αθήνα – Χαλκίδα που θα αναχωρούσε στις 22:20, αναχώρησε τελικά με 3 ώρες και 10 λεπτά καθυστέρηση, ενώ το δρομολόγιο Αθήνα – Χαλκίδα με αναχώρηση στις 22:45 παρουσίασε καθυστέρηση 103 λεπτών, ενώ σημαντικές καθυστερήσεις παρατηρούνται μέχρι και σήμερα Τετάρτη.
Και στη γραμμή του Κιάτου όμως, αδιάβατο για αρκετή ώρα το πρωί της Δευτέρας ήταν το τμήμα της γραμμής από τα Μέγαρα ως το Κιάτο εξαιτίας της χιονόπτωσης.
Όσον αφορά τη γραμμή του Αεροδρομίου, ο ΟΣΕ έλαβε απόφαση πριν την εκδήλωση του φαινομένου για τη διακοπή κυκλοφορίας συρμών του Μετρό στο τμήμα ευθύνης του (Δουκ. Πλακεντίας – Αεροδρόμιο) σε περίπτωση ισχυρής χιονόπτωσης, απόφαση που εφαρμόστηκε το πρωί της Δευτέρας, και που κατά πάσα πιθανότητα έχει να κάνει με προβλήματα που είχαν προκύψει στο παρελθόν με συρμούς του Μετρό σε ανάλογες περιπτώσεις, επηρεάζοντας ολόκληρο το δίκτυο. Αν και από την πλευρά της ΣΤΑ.ΣΥ. δεν υπήρξε κάποιο σχόλιο για την απόφαση αυτή, πρόκειται σίγουρα για κάτι που θα πρέπει να προβληματίσει την εταιρεία, παρόλο που έτσι, δεν παρουσιάστηκε κάποιο μεγάλο πρόβλημα στη γραμμή αυτή του Προαστιακού.
Αρνητικό ήταν επίσης το γεγονός πως ούτε ο ΟΣΕ (ως υπεύθυνος για τις υποδομές) ούτε και η Hellenic Train (εργολάβοι της οποίας εργάζονται στους σταθμούς) φρόντισαν να ρίξουν προληπτικά αλάτι και να καθαρίσουν τις προσβάσεις των σταθμών του Προαστιακού, όπως αντίθετα συνέβη από την ΣΤΑΣΥ σε σταθμούς του Μετρό.
Οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πάντως ότι η Hellenic Train φρόντισε να ενημερώνει άμεσα και συστηματικά για οποιαδήποτε εξέλιξη στο σιδηροδρομικό δίκτυο μέσω των social media, του telegram και της αποστολής δελτίων τύπου, συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη ενημέρωση του επιβατικού κοινού. Αυτό βεβαίως έρχεται δύο μήνες μετά την οδηγία της ΡΑΣ για βελτίωση της ενημέρωσης του επιβατικού κοινού όταν παρουσιάζονται προβλήματα στα δρομολόγια. Παράλληλα όμως, υπήρξαν και παράπονα για ελλιπή ενημέρωση σε σταθμούς και τρένα όπου το προσωπικό δεν ήξερε να ενημερώσει με ακρίβεια τους επιβάτες πότε και αν θα φτάσουν στον προορισμό τους, αφήνοντας έτσι ανοικτό το ενδεχόμενο και για νέα παρέμβαση της ΡΑΣ αν υπάρξουν καταγγελίες.
Ανοικτοί δρόμοι αλλά άφαντα τα λεωφορεία
Η τοπική αυτοδιοίκηση, κυρίως στα βόρεια προάστια της Αττικής όπου και παρατηρήθηκαν τα περισσότερα προβλήματα, φρόντισε αυτή τη φορά να δράσει πιο αποτελεσματικά επιστρατεύοντας, πέρα από τα δικά της συνεργεία, τόσο συνεργεία εθελοντών, όσο και εργολάβους προκειμένου να μείνουν ανοικτοί οι δρόμοι, με προτεραιότητα στις κύριες οδικές αρτηρίες.
Αν και υπήρξε κριτική, όπως είναι αναμενόμενο, θετική συμβολή στην αποφυγή μεγάλων προβλημάτων στους δρόμους είχε η αποστολή μηνυμάτων από το 112 για περιορισμό των μετακινήσεων μαζί με το κλείσιμο δραστηριοτήτων και τις προληπτικές ολιγόωρες απαγορεύσεις κυκλοφορίας σε αυτοκινητοδρόμους πριν την εμφάνιση προβλημάτων αντί για κατόπιν εορτής, όπως πέρυσι.
Ακόμα και έτσι, οι διακοπές κυκλοφορίας λεωφορειακών γραμμών και οι τροποποιήσεις δρομολογίων, ειδικά τη Δευτέρα, ήταν δυσανάλογα πολλές σε σχέση με τα προβλήματα σε δρόμους. Επηρέασαν μάλιστα και περιοχές όπως το Μαρούσι και το Χαλάνδρι όπου οι δρόμοι ήταν ανοικτοί και η κυκλοφορία άνετη και χωρίς αλυσίδες για τα ΙΧ (τουλάχιστον στους δρόμους από τους οποίους διέρχονται τα λεωφορεία) αλλά την ίδια στιγμή τα λεωφορεία ήταν άφαντα.
Το αν αυτό συνέβη προληπτικά ώστε να εκμηδενιστεί η πιθανότητα εμφάνισης προβλημάτων ή αν επειδή δεν υπήρχε η δυνατότητα να εξεταστεί άμεσα το κατά πόσον η διαδρομή της κάθε γραμμής ήταν ανοικτή δεν το γνωρίζουμε, ωστόσο, θα ήταν χρήσιμο για την ΟΣΥ να εξετάσει το πώς θα γίνει δυνατή η δρομολόγηση περισσότερων λεωφορείων σε μελλοντικές κακοκαιρίες σε περιοχές όπου δεν υπάρχουν προβλήματα στους δρόμους.
Η ενημέρωση πάντως από την πλευρά του ΟΑΣΑ ήταν λίγο καλύτερη σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια, με περισσότερες ανακοινώσεις και λίγο πιο άμεση ενημέρωση μέσω της τηλεματικής σε σχέση με το παρελθόν. Όπως πάντως έχουμε επισημάνει, ο σχεδιασμός της εφαρμογής της τηλεματικής, ο οποίος δεν έχει υποστεί καμία βελτίωση την τελευταία δεκαετία, δεν βοηθάει ιδιαίτερα στο έργο της ενημέρωσης, αφού όποιος θέλει να ενημερωθεί για μία συγκεκριμένη γραμμή, έπρεπε να «σκρολάρει» ανάμεσα σε πολλές δεκάδες ανακοινώσεις για να βρει (ή να μη βρει) πληροφορίες για τη γραμμή που τον ενδιαφέρει, με τη σχετική ενημέρωση να μην είναι ορατή στις σελίδες των δρομολογίων.
Τέλος, μία πρόταση που θα μπορούσε να εφαρμοστεί άμεσα, είναι να αναγράφεται η ακριβής ώρα της κάθε ανακοίνωσης στην τηλεματική, όπως πρέπει να συμβαίνει και στις ανακοινώσεις που αναρτά ο ΟΑΣΑ στην ιστοσελίδα του.
Μία από τις θετικές εκπλήξεις αυτής της κακοκαιρίας ήταν ότι δεν σημειώθηκε κάποια διακοπή κυκλοφορίας στη γραμμή 1 του Μετρό, όπου κατά το παρελθόν οι υπεύθυνοι είχαν πιαστεί αρκετές φορές (σχεδόν κυριολεκτικά) στον ύπνο, και το κλείσιμο του βορεινού τμήματος της γραμμής ήταν δεδομένο σε κάθε χιονόπτωση.
Αν και πάντα υπάρχει χώρος για βελτίωση, οι συγκοινωνίες της Αθήνας φαίνεται ότι πέρασαν κουτσά-στραβά το «τεστ» της Μπάρμπαρα, με σημαντική εξαίρεση το σιδηροδρομικό δίκτυο, όπου αν και τα δρομολόγια είναι αραιά, τα προβλήματα εξακολουθούν μέχρι και αυτή την ώρα να είναι συνεχή. Είναι πλέον επιτακτικό για την κυβέρνηση και τον ΟΣΕ να προωθηθούν οι απαραίτητες εργασίες για την ανάταξη και τη συντήρηση των γραμμών (ιδιαίτερα στη γραμμή ΣΚΑ-Οινόη) και να βελτιωθεί ο επιχειρησιακός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση ανάλογων καιρικών φαινομένων μελλοντικά.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
