Ο τομέας των δημόσιων μεταφορών διεθνώς έχει αρχίσει σταδιακά να προσαρμόζεται για να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που δημιουργούνται από την αύξηση της θερμοκρασίας και τους καύσωνες. Πόλεις του κόσμου εφαρμόζουν καινοτόμες προσεγγίσεις, όπως συστήματα που χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη για τη βελτίωση της άνεσης των επιβατών και τη μείωση της των σιδηροδρομικών γραμμών, όπως υπενθυμίζει η Διεθνής Ένωση Δημόσιων Συγκοινωνιών (UITP) σε σχετική δημοσίευση το καλοκαίρι του 2022 που παραμένει επίκαιρη.
Καθώς οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, οι επιβάτες των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς είναι οι πρώτοι που αντιμετωπίζουν τις επιπτώσεις. Οι New York Times πριν λίγες μέρες δημοσίευσαν ένα άρθρο με τίτλο: «Τι είναι χειρότερο από τη ζέστη και την υγρασία; Ζέστη και υγρασία στο μετρό», θέτοντας στο επίκεντρο το διαχρονικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει το Μετρό της Νέας Υόρκης με τον κλιματισμό. Ωστόσο, ο Richard Davey, ο πρόεδρος της Μητροπολιτικής Αρχής Μεταφορών, δήλωσε ότι «ο κλιματισμός στο σύνολο των σχεδόν 6.000 βαγονιών του Μετρό της Νέας Υόρκης λειτουργεί το 99,4% του χρόνου. Αυτό το ποσοστό είναι 8,5% καλύτερο από πέρυσι και 33% καλύτερο σε σχέση με πριν από δύο χρόνια», θυμίζοντάς μας ανάλογες δηλώσεις πιο κοντινών συγκοινωνιακών φορέων.
Ζεστές πόλεις, ζεστές συγκοινωνίες
Η αυξανόμενες θερμοκρασίες δεν είναι μόνο πρόβλημα των αστικών συγκοινωνιών αλλά πρόβλημα των πόλεων συνολικά. Η Φρανκφούρτη έχει δημιουργήσει τους «Luftleitbahnen» ή «διαδρόμους αερισμού». Πρόκειται για εκτάσεις γης που έχουν σχεδιαστεί και φυτευτεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να αντλούν ψυχρότερο αέρα από τις γύρω περιοχές, ενώ η Μαδρίτη έχει δημιουργήσει «καταφύγια κλιματισμού», δημόσιους χώρους που κλιματίζονται όπως βιβλιοθήκες και κοινοτικά κέντρα οι οποίοι παραμένουν ανοικτοί σε όσους τους έχουν ανάγκη.
Συνοπτικά, ως απάντηση σε αυτές τις κλιματικές προκλήσεις, οι αρμόδιοι φορείς και αρχές κατανοούν τη σημασία όχι μόνο της προσαρμογής και της αντίδρασης στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής με εργαλεία που στοχεύουν στην βελτίωση της εμπειρίας των πελατών, αλλά και λήψης σημαντικών μέτρων για την απαλλαγή από τις μη καθαρές μεταφορές και την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής σε μεγαλύτερη κλίμακα.
Καθώς οι χώροι επιβατών των οχημάτων δημόσιας μεταφοράς είναι πλέον στην πλειοψηφία τους κλιματιζόμενοι, «οι στόχοι της αντιμετώπισης της ακραίας ζέστης περιλαμβάνουν τη διατήρηση της ασφάλειας των συστημάτων, με πρωταρχική προτεραιότητα την ελαχιστοποίηση των διαταραχών στα δρομολόγια και την παροχή στους επιβάτες μίας άνετης μετακίνησης», δήλωσε ο Corentin Wauters, Διευθυντής του τμήματος Σιδηροδρόμων της UITP.
Στάσεις λεωφορείων: το επόμενο στοίχημα
Οι στάσεις λεωφορείων μετατρέπονται σε κυριολεκτικά «hotspot» σε κάθε καύσωνα. Στις ΗΠΑ έχει ξεκινήσει μία συζήτηση για το πώς αυτό μπορεί να αλλάξει. Στο Χιούστον για παράδειγμα, όπου 200.000 άνθρωποι χρησιμοποιούν τις συγκοινωνίες κάθε μέρα, λιγότερο από το ένα τέταρτο των στάσεων λεωφορείων έχουν κάποιου είδους σκέπαστρο, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία. Το ίδιο συμβαίνει και στο Λος Άντζελες, όπου «από τις 12.200 στάσεις λεωφορείων που εξυπηρετεί η Μητροπολιτική Αρχή Μεταφορών της Κομητείας του Λος Άντζελες, μόνο το ένα τέταρτο έχει σκέπαστρο για προστασία από τον ήλιο ή τη βροχή, και μόνο οι μισές στάσεις διαθέτουν καθίσματα, σύμφωνα με τους Los Angeles Times.
Στο Ώστιν του Τέξας, μελέτη δύο ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Τέξας το 2019, έδειξε ότι η φύτευση δέντρων σε στάσεις λεωφορείων μπορεί να είναι πιο αποτελεσματικό μέτρο από τα παραδοσιακά στέγαστρα: «Κατά τη διάρκεια μίας περιόδου υψηλών θερμοκρασιών, κάθε αύξηση κατά στην σκίαση από δέντρα, συσχετίστηκε με μικρότερη μείωση του αριθμού των επιβατών σε σχέση με στάσεις χωρίς την παρουσία δέντρων. Τα δέντρα όχι μόνο προσφέρουν σκιά στους επιβάτες, αλλά συμβάλλουν επίσης στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, καθιστώντας τα μια καλή λύση για βιώσιμη αστική ανάπτυξη.
Σίγουρα δεν εκπλήσσουν κανένα και τα αποτελέσματα μίας άλλης μελέτης σχετικά με τη σχέση μεταξύ της χρήσης των μέσων μαζικής μεταφοράς και του ζεστού καιρού σε μια χώρα όπως το Κατάρ τα οποία «έδειξαν ότι η επιβατική κίνηση μειώθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια του καύσωνα της καλοκαιρινής περιόδου».
Η σημασία της καινοτομίας
Είναι αδιαμφησβήτητο πως οι συγκοινωνιακοί οργανισμοί θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν και την καινοτομία για να καταπολεμήσουν τις επιπτώσεις των αυξανόμενων θερμοκρασιών στις συγκοινωνίες. Δύο παραδείγματα:
Το 2022 η Transport for London (TfL) δοκίμασε ένα σύστημα ψύξης στο μετρό του Λονδίνου για να μειώσει τις θερμοκρασίες τις ζεστές μέρες. Το σύστημα αφορούσε την κυκλοφορία κρύου νερού μέσω πάνελ ψύξης και είχε ως αποτέλεσμα η θερμοκρασία σε σταθμούς να μειωθεί από 10 έως 15 βαθμούς.
Πιο πρόσφατα, επιστήμονες από τη Σχολή Μηχανικών του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης (ETSI) ανέπτυξαν ένα «αυτο-ρυθμιζόμενο» στέγαστρο στάσης που χρησιμοποιεί νερό και φωτοβολταϊκά πάνελ, για να ανακουφίζει από την υπερβολική ζέστη τους επιβάτες των λεωφορείων. Ακόμα και σε καυτές θερμοκρασίες έως 42°C, το στέγαστρο διατηρεί ένα πιο δροσερό περιβάλλον, μειώνοντας τις θερμοκρασίες κατά 22 έως 28°C. Εξοπλισμένο με έξυπνη τεχνολογία, το στέγαστρο ανιχνεύει αν περιμένουν επιβάτες και ενεργοποιεί το θερμικό σύστημα κλιματισμού. Το Δημοτικό Συμβούλιο της Σεβίλλης υποστηρίζει το έργο, με μια πρωτότυπη εγκατάσταση να προγραμματίζεται το 2024, προσφέροντας έτσι μια πιο υποφερτή εμπειρία αναμονής για τους επιβάτες. Η οικονομική αποδοτικότητα και η φιλικότητα προς το περιβάλλον του στεγάστρου το καθιστούν μια βιώσιμη λύση.
Πηγή: sustainable-bus.com, επιμέλεια: Αλέξανδρος Λιάρος
athenstransport.com
