Έχει πλέον καθιερωθεί κάθε χρόνο τέτοια μέρα να επιχειρούμε μία πρόβλεψη για το τι θα συμβεί στις συγκοινωνίες της Αθήνας μέσα στο νέο έτος. Γνωρίζουμε βεβαίως καλά πως το μέλλον έχει καταστεί πλήρως απρόβλεπτο, ενώ όλα τα χρονοδιαγράμματα και οι εξαγγελίες τείνουν να ξαναγράφονται και να αναδιαμορφώνονται αντί για να τηρούνται. Κάπως έτσι, χρόνο με το χρόνο τείνουμε να αναμένουμε τις ίδιες εξελίξεις που συνεχώς καθυστερούν.
Είδηση της χρονιάς για το 2024 -εκτάκτων συνθηκών επιτρέποντος- θα είναι σίγουρα η παραλαβή των πρώτων ηλεκτρικών λεωφορείων για τις συγκοινωνίες της Αθήνας που αναμένεται να ενταχθούν στο στόλο της ΟΣΥ μέσα στο δεύτερο τρίμηνο της χρονιάς. Καλό θα ήταν να λάβουμε υπόψη τις δυσκολίες του συγκεκριμένου εγχειρήματος ειδικά όσο εκκρεμούν οι εργασίες για την εγκατάσταση φορτιστών στα αμαξοστάσια που θα τα φιλοξενήσουν αλλά και την όλη γραφειοκρατία που απαιτείται.
Πέρα από τα 140 ηλεκτρικά λεωφορεία της Yutong, μέσα στη χρονιά αναμένουμε και άλλες παραλαβές λεωφορείων (τουλάχιστον εκείνα του φυσικού αερίου), μέρος του διαγωνισμού για την προμήθεια 650 λεωφορείων (αρχικά ήταν 770) για την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη που ξεκίνησε το 2021. Παράλληλα, μέσα στη χρονιά αναμένουμε την προκήρυξη από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών του επόμενου διαγωνισμού για την προμήθεια 650 ακόμα λεωφορείων που θα δούμε τα επόμενα χρόνια.
Τα νέα λεωφορεία θα ενταχθούν στο στόλο της ΟΣΥ παράλληλα με την απόσυρση κάποιων (ελάχιστων αρχικά) παλαιότερων που κυκλοφορούν από τη δεκαετία του 1990. Πύκνωση των δρομολογίων δεν θα είναι δυνατή αν δεν αγοραστούν πολλά περισσότερα λεωφορεία και αν δεν υπάρξουν πολλές περισσότερες προσλήψεις οδηγών. Προς το παρόν προσλήψεις πραγματοποιούνται από τα αποτελέσματα προκηρύξεων προηγούμενων ετών ενώ οι αποχωρήσεις λόγω συνταξιοδοτήσεων είναι συνεχείς.
Κρίσιμος για την πορεία του συγκοινωνιακού έργου θεωρείται και ο διαγωνισμός παραχώρησης γραμμών στην Ανατολική και τη Δυτική Αττική για περίοδο 8 ετών. Πρόκειται για γραμμές στις οποίες αυτή τη στιγμή δρομολογούνται λεωφορεία από εταιρείες ΚΤΕΛ. Η επαναπροκήρυξή του αναμένεται εντός του Ιανουαρίου αφού κατά την προηγούμενη διαδικασία δεν κατατέθηκαν προσφορές.
Στα μέσα σταθερής τροχιάς σημαντικότερη είδηση ενδεχομένως να είναι ο διαγωνισμός για την προμήθεια νέων συρμών του Μετρό. Σε αυτούς αναμένεται να περιλαμβάνονται 7 διρευματικοί συρμοί για τα δρομολόγια του Αεροδρομίου αλλά και 7 απλοί για τα υπόλοιπα δρομολόγια. Χωρίς όμως να υπάρχει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, το κατά πόσο θα δούμε την εξέλιξη αυτή που περιμένουμε εδώ και χρόνια να γίνεται πραγματικότητα μέσα στο 2024 είναι αμφισβητούμενο.
Κατά τα άλλα, οι 14 παλαιότεροι συρμοί του ΗΣΑΠ δεν πρόκειται να παραδοθούν ανακατασκευασμένοι πριν το 2025. Η ΣΤΑΣΥ όμως θα συνεχίσει να πραγματοποιεί εργασίες που εκκρεμούν εδώ και χρόνια και στο δίκτυό της και κυρίως στη γραμμή 1 του Μετρό. Κάποιες από αυτές θα είναι εμφανείς για τους επιβάτες, όπως οι αισθητικές παρεμβάσεις σε σταθμούς, ενώ αναμένονται και μεγαλύτερα έργα όπως εργασίες βελτίωσης της στατικότητας σε γέφυρες και εργασίες στην υποδομή των γραμμών.
Από τις αρχές της χρονιάς αναμένεται να δούμε σταδιακά την εμφάνιση σήματος κινητής τηλεφωνίας και διαδικτύου σε σταθμούς και σήραγγες του μετρό, ενώ μέσα στη χρονιά ίσως ολοκληρωθεί η εγκατάσταση των πυλών του ηλεκτρονικού εισιτηρίου στους σταθμούς της επέκτασης του Μετρό στον Πειραιά αλλά και η εγκατάσταση νέων μηχανημάτων έκδοσης εισιτηρίων σε σταθμούς και στάσεις του δικτύου.
Το annus horibillis του ελληνικού σιδηρόδρομου είχε επιπτώσεις και για τον Προαστιακό της Αθήνας αφού η νούμερο ένα προτεραιότητα των σιδηροδρομικών φορέων πλέον είναι η πραγματοποίηση εργασιών στη Θεσσαλία αλλά και το πλάνο για την οργανωτική αναδιάρθρωση των σιδηροδρομικών φορέων. Βελτίωση της κατάστασης στον Προαστιακό της Αθήνας δύσκολα θα δούμε για ακόμα μία χρονιά, αλλά στην καλύτερη περίπτωση ο ΟΣΕ θα πραγματοποιήσει εργασίες υποδομών σε κάποιους σταθμούς που εκκρεμούν εδώ και πολλά χρόνια.
Σε εξέλιξη κατά τη διάρκεια της χρονιάς θα βρίσκονται τα έργα της υπογειοποίησης των γραμμών στα Σεπόλια, της ολοκλήρωσης του σταθμού Λαρίσης με υπόγεια σύνδεση με το Μετρό, της νέας στάσης στο Κρυονέρι αλλά και του Προαστιακού Δυτικής Αττικής και της γραμμής προς το Λουτράκι χωρίς όμως να παραδίδεται τίποτα. Παράλληλα, βρισκόμαστε εν αναμονή των αποφάσεων για της έγκριση του έργου κατασκευής στάσης του Προαστιακού στον Καρελλά (Κορωπί) που αναμένεται να γίνει μέσω ιδιωτικών κεφαλαίων.
Όσον αφορά το μέτωπο των έργων για τη γραμμή 4 του Μετρό μπορούμε να ελπίζουμε σε μία ανεμπόδιστη εξέλιξη των έργων εκσκαφής (σύμφωνα με τον σχεδιασμό ο δεύτερος μετροπόντικας πρέπει να ξεκινήσει τις εργασίες μέσα στις επόμενες εβδομάδες), αν και έχει συσσωρευτεί καθυστέρηση άνω του ενός έτους. Μέσα στους επόμενους μήνες αναμένουμε και τη νέα περιβαλλοντική μελέτη για τον σταθμό του Ευαγγελισμού (αποτελεί σκιά για την Ελληνικό Μετρό πως ανέκυψε το συγκεκριμένο πρόβλημα) που μπορούμε να ελπίζουμε πως θα οδηγήσει στην έναρξη των εργασιών και για το εργοτάξιο αυτό, παράλληλα με μία θετική απόφαση από το ΣτΕ και για τον σταθμό των Εξαρχείων.
Θα ήταν επιπλέον καλή είδηση αν ολοκληρωνόταν και ο διαγωνισμός για την επέκταση της γραμμής 2 του Μετρό προς το Ίλιον, ενώ αναμένουμε μελέτες και για τις υπόλοιπες επεκτάσεις του Μετρό στις γραμμές 1, 2 και 4.
Κατά τη διάρκεια της χρονιάς σε εξέλιξη θα συνεχίζει να βρίσκεται η κατάρτιση του Στρατηγικού Σχεδίου Μεταφορών Αττικής για λογαριασμό του ΟΑΣΑ. Πρόκειται για το σχέδιο το οποίο θα δείξει τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στο συγκοινωνιακό έργο και αναμένεται να οδηγήσει σε ριζική αναδιάρθρωση του δικτύου λεωφορείων και τρόλεϊ. Καθώς βέβαια η ολοκλήρωσή του δεν αναμένεται μέσα στο 2024, οι οποιεσδήποτε αλλαγές αναμένεται για ακόμα μία χρονιά να είναι αποσπασματικές.
Η κυκλοφορία των πρώτων ηλεκτρικών λεωφορείων στις συγκοινωνίες της Αθήνας μέσα στο 2024 θα τύχει σίγουρα εκτεταμένης κυβερνητικής και μιντιακής προβολής και θα φέρει αισιοδοξία για άνοιγμα ενός νέου κεφαλαίου στη λειτουργία του συστήματος των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Από την άλλη μεριά, οι καθημερινοί επιβάτες των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας γνωρίζουν από πρώτο χέρι το πλήθος και την ευρύτητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.
Γνωρίζουν επίσης και το ότι δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις αλλά απαιτείται ένας μεγάλος αριθμός ενεργειών και μεταρρυθμίσεων προκειμένου η λειτουργία των αστικών συγκοινωνιών να βελτιωθεί σημαντικά ώστε να γίνει δυνατή η προσέλκυση ακόμα μεγαλύτερου αριθμού επιβατών οι οποίοι θα μετακινούνται με τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς από συνειδητή επιλογή και όχι μόνο όταν δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική.
Ας ελπίσουμε πως μέσα στο 2024 με αργούς και σταθερούς ρυθμούς θα έρθουμε λίγο πιο κοντά στο στόχο αυτό. Θαύματα που αλλάζουν την πραγματικότητα από τη μία μέρα στην άλλη δεν γίνονται. Αν υπάρχει όμως έμπνευση, επιμονή και στοχοπροσήλωση, μπορούν να ληφθούν αποφάσεις που θα έχουν θετικό εντίκτυπο σε βάθος χρόνου.
Και για τους αναγνώστες του Athens Transport, ευχόμαστε για μία χρονιά με υγεία, ευτυχία και καλές ειδήσεις.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com