Την έγκριση της χρηματοδότησης για το έργο της αναβάθμισης 14 συρμών της γραμμής 1 του Μετρό της Αθήνας ανακοίνωσε με δελτίο τύπου η Ευρωπαϊκής Επιτροπή αυτή την εβδομάδα. Συγκεκριμένα, η χρηματοδότηση αφορά 12,3 εκατ. ευρώ από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη», του Ταμείου Συνοχής ενώ ανοίγει και ο δρόμος για περαιτέρω επενδύσεις από την περίοδο χρηματοδότησης 2021–2027, ύψους άνω των 94 εκατομμύρια ευρώ, που αφορούν όχι μόνο την ανακατασκευή των συρμών αλλά και την αναβάθμιση δύο υποσταθμών ανάκτησης ενέργειας με στόχο να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας στη γραμμή κατά 15%.
Ενώ αυτή τη στιγμή δεν τίθεται ζήτημα χρηματοδότησης, προβληματισμό προκαλεί η ιδιαίτερα αργή πρόοδος του έργου, αφού, όπως φαίνεται, μέχρι στιγμής βρισκόμαστε αρκετά μακριά από την ολοκλήρωση του «ομοιώματος», του πρώτου δηλαδή βαγονιού το οποίο σύμφωνα και με το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα πρέπει να παραδοθεί τον ερχόμενο Ιούλιο.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το κύριο αίτιο των καθυστερήσεων είναι μία δυσκολία στη συνεργασία μεταξύ της ισπανικής εταιρείας CAF που έχει αναλάβει το μεγάλο αυτό έργο και του Έλληνα υπεργολάβου -εταιρεία του ομίλου Κιολεΐδη- στις εγκαταστάσεις του οποίου στο Βόλο έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί το σύνολο των εργασιών. Πλέον, η ισπανική εταιρεία δεν αποκλείει να μεταφέρει τα βαγόνια του ΗΣΑΠ (ή έστω μόνο το πρώτο που πρέπει να ολοκληρωθεί σύντομα) στην Ισπανία για τις εργασίες.
Σημειώνεται πως η αρχική σύμβαση για το έργο της ανακατασκευής των 14 συρμών της 8ης παραλαβής υπεγράφη το Δεκέμβριο του 2022, ενώ με τα μέχρι τότε δεδομένα, η ΣΤΑ.ΣΥ. υποστήριζε πως ο πρώτος ανακατασκευασμένος συρμός θα κυκλοφορήσει στη γραμμή 1 του καλοκαίρι του 2024. Τον περασμένο Δεκέμβριο όμως, το Διοικητικό Συμβούλιο της ΣΤΑ.ΣΥ. ενέκρινε την τροποποίηση της σύμβασης μετά από αίτημα του αναδόχου, με αύξηση του προϋπολογισμού του έργου κατά 9,5%, δηλαδή 6.221.958,59 ευρώ πλέον ΦΠΑ (το αρχικό κόστος ήταν 65,5 εκ. ευρώ χωρίς Φ.Π.Α.) καθώς και παράταση των χρόνων τμηματικής παράδοσης του έργου, αν και για λιγότερους μήνες από όσο είχε αρχικά ζητηθεί. Έτσι, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, ο πρώτος πλήρης συρμός αναμένεται να παραδοθεί τον Φεβρουάριο του 2025, ενώ οι υπόλοιποι 13 συρμοί θα παραδοθούν 10 μήνες αργότερα, ως τα τέλη της ίδιας χρονιάς.
Το αιτιολογικό της απόφασης είχε να κάνει με τα γεγονότα και τις συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού, του πολέμου στην Ουκρανία και της ενεργειακής κρίσης που είχαν ως συνέπεια να αυξηθεί σημαντικά το κόστος των υλικών. Αν και μέχρι σήμερα εκκρεμεί ο έλεγχος της τροποποιημένης σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο, στους όρους της σύμβασης αναφέρονται ρητώς τα χρονοδιαγράμματα του έργου ενώ υπάρχουν και ρήτρες για την περίπτωση καθυστερήσεων, επομένως το βάρος για την τήρηση των προθεσμιών πέφτει στην CAF. Δεδομένης πάντως της αργής προόδου του έργου μέχρι σήμερα, είναι λογικό να υπάρχουν αμφιβολίες για την πορεία του.
Τι εργασίες θα γίνουν
Το έργο αφορά τη ριζική αναβάθμιση 14 συρμών, δηλαδή 70 βαγονιών, της 8ης παραλαβής προκειμένου να επεκταθεί η ικανότητα λειτουργίας τους για 25 επιπλέον έτη, ενώ ως μέρος της σύμβασης προβλέπεται και η προμήθεια ανταλλακτικών για 3 έτη.
Μέσω της αναβάθμισης των συρμών, μέρος των συστημάτων εντός αυτών θα αντικατασταθούν με άλλα σύγχρονης τεχνολογίας (για παράδειγμα, οι αναρτήσεις, μέρος του συστήματος πέδησης, κινητήρες έλξης, μετατροπέας έλξης, αντιστάσεις πέδησης κ.ά.), ενώ τα υπόλοιπα θα συντηρηθούν. Οι παλαιοί και ενεργοβόροι κινητήρες έλξης DC θα αντικατασταθούν με σύγχρονους κινητήρες AC.
Θα αναβαθμιστούν επίσης πλήρως οι περισσότερες καμπίνες οδήγησης, τα καθίσματα των οδηγών θα εκσυγχρονιστούν και θα τοποθετηθούν σύγχρονες οθόνες που θα απεικονίζουν με λεπτομέρειες την κατάσταση του κάθε συρμού. Τα συστήματα κλιματισμού των οδηγών θα αντικατασταθούν με σύγχρονα τύπου inverter, ενώ θα στεγανοποιηθούν πόρτες και παράθυρα.
Επίσης, θα τοποθετηθούν κάμερες στο εξωτερικό των οχημάτων (4 ανά όχημα), στα πρότυπα των συρμών 3ης γενιάς του Μετρό, και οθόνες στις καμπίνες οδήγησης διευκολύνοντας έτσι την επιτήρηση της επιβίβασης-αποβίβασης των επιβατών. Επιπλέον, θα τοποθετηθεί νέα μονάδα ελέγχου για το σύστημα πληροφόρησης και αναγγελιών επιβατών, νέα μονάδα διάγνωσης και ελέγχου συρμού, ακόμα και νέες πινακίδες προορισμού που θα αντικαταστήσουν τις σημερινές χειροκίνητες που θα αλλάζουν αυτόματα ανάλογα με την κίνηση του συρμού.
Στο χώρο των επιβατών θα γίνει αντικατάσταση των παραθύρων με νέα και θα συντηρηθεί το σύστημα κλιματισμού. Ο μηχανισμός λειτουργίας των θυρών θα αντικατασταθεί, ενώ το δάπεδο θα καλυφθεί από νέο πλαστικό τάπητα. Τα πλευρικά τοιχώματα των συρμών θα αντικατασταθούν με νέα αντιβανδαλιστικού τύπου και ο φωτισμός θα αντικατασταθεί με νέο τύπου LED. Θα αντικατασταθούν επίσης τα καθίσματα των επιβατών και θα τοποθετηθούν διαφημιστικοί υαλοπίνακες πάνω από τα καθίσματα. Προβλέπεται επίσης η εγκατάσταση καμερών κλειστού κυκλώματος τηλεόρασης εντός των συρμών (δύο ανά όχημα) ενώ θα τοποθετηθούν και οθόνες πληροφόρησης επιβατών οι οποίες θα έχουν και τη δυνατότητα αναπαραγωγής βίντεο.
Όπως προβλέπεται, τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν θα είναι ανθεκτικά στους βανδαλισμούς και ευκολοσυντήρητα, ενώ ο όλος σχεδιασμός θα έχει την έγκριση της ΣΤΑΣΥ. Οι συρμοί θα είναι πλήρως προσβάσιμοι σε άτομα με αναπηρία με σήμανση για τις θύρες εισόδου αναπηρικών αμαξιδίων και τα καθίσματα προτεραιότητας. Για πρώτη φορά οι συρμοί του ΗΣΑΠ θα διαθέτουν και ζώνες ασφαλείας για αναπηρικά αμαξίδια.
Σημειώνεται ότι έχει επίσης εξαγγελθεί και έχει ενταχθεί στον προγραμματισμό της ΣΤΑ.ΣΥ. η μελλοντική αναβάθμιση των συρμών της 10ης παραλαβής που κυκλοφορούν στη γραμμή του ΗΣΑΠ από τη δεκαετία του 1990, με το κόστος της σχετικής μελέτης να ανέρχεται σε 100.000 ευρώ και του έργου σε 50 εκατ. ευρώ. Πρόκειται πάντως για ένα έργο που δεν αναμένεται να δούμε σύντομα, κυρίως όσο διαρκούν οι εργασίες για την ανακατασκευή των παλαιότερων συρμών που κυκλοφορούν σήμερα στο δίκτυο του Μετρό.
Αλέξανδρος Λιάρος – athenstransport.com
